Қарақалпақ халық ертеклери

Дәртиңнен

Қулақ салып есит мениң арзымды,

Күннен-күнге бетер болдым дәртиңнен, Нелер шектим айралықтың ҳажринде, Қанлар йығлап ӛтер болдым дәртиңнен.

Ғәрипликтен ҳеш ким келмес қасыма, Рәҳим етпес кӛзден аққан жасыма,

Әжел дастығына қойып басыма,
Яр-яр дейип ӛтер болдым дәртиңнен.

Шәмен байлап мен ярыма хат жаздым, Сени дейип ӛзгеден жүз дӛндирдим, Рәҳәт шырағыны йығлап сӛндирдим, Бийгүна боп ӛтер болдым дәртиңнен.

Саналы келди

Бир кеше жатыр ем кӛрдим бир аўҳал, Бир бӛлек баслары жығалы келди,

Сескенип оянып турдым жайымнан, Әллери тилладан ҳасалы келди.

Тӛрт киси тең турып берди саламын, Әллеринен алып кеттим таўабын, Бир кесе толтырып берди шарабын, Бәриниң әлинде пыяла келди.

Қырық кәниз жаныма мәстана келди, Бир заман янымда ойнады, күлди, Бул ғарры басыма саўданы салды,

Жүзи нурлы, тили саналы келди.

Ашық айдын айтар бир ярды кӛрдим, Жәллат кӛзли турған қуңқарды кӛрдим,

Сонда пәтия берген қырық ярды кӛрдим, Кеўлиме шул ярдың қыялы келди.

Қызлар ҥйге кир (1-вариант)

Турмаңыз майданда, шығыңыз тӛрге, Дәўранды сүрейик ҳәммемиз бирге, Қутлы қәдемлериң кӛзлерге сүрме,

Қыздыр мерекени, қызлар үйге кир.

Алмабас үйреклер, соналы ғазлар, Ушса ғаңқылдасып кӛлди жаңғыртар,

Боз үйде жарасқан нәзелим қызлар, Қыздыр мерекени, қызлар үйге кир.

Қара тал жағасы бийдиң кемеси, Ғош жигиттиң қыздан болар дәмеси, Алдында жол баслар сәрдар жеңгеси, Қыздыр мерекени, қызлар үйге кир.

Кир дегенде кирмей турмаң уялып, Түрмениң сыртынан айдынлы шалып, Сәрдар жеңгеңизди алдыға салып,

Қыздар мерекени, қызлар үйге кир.

Қызлар ҥйге кир (2-вариант)

Қаратал жағасы бийдиң кемеси, Ғош жигиттиң қыздан болар дәмеси,

Алдында жол баслар сәрдар жеңгеси, Қыздыр мерекеңди, қызлар үйге кир.

Кир дегенде турмаң қызлар уялып, Түрмениң сыртынан айдынлы шалып, Дилўар жеңгеңизди алдыға салып,

Қыздыр мерекеңди, қыздыр үйге кир.

Кир дегенде жаман қызлар кире алмас, Келип мерекеден орын алалмас,

Пәмсиз қызлар сӛз мәнисин биле алмас, Қызлардың жеңгеси Гүлзар үйге кир.

Қыз дегенниң бели нәзик болмаспа, Жаўырныңда шашы жазық болмаспа, Бир сүйгениң алты ай азық болмаспа, Қыздыр мерекеңди қызлар үйге кир.