Қарақалпақ халық ертеклери

Интизарымсаң

Отырсам бир ӛзим үйге сыймайман, Сени ойлап бәрҳә жанды қыймайман, Қай ўақытта мен есимди жыйнайман? Ақылымды алған сен интизарымсаң.

Мениң ярым келер гүзар жол менен, Жолларын сыпырсам дәсте гүл менен, Алдына нан қойсам еки қол менен, Дастурханлар толып келер нан менен.

Шарық ийирсем былғаўышым қараман, Ашықлық отына күйип-жанаман, Ағалар, жеңгелер немди сорайсыз,

Жибериңлер сүйгениме бараман.

Жеңгежан

«Бес пердели» қолымда саз жаңлайды, Он бармағым пердесинде ойнайды,

Жигит қызсыз, қыз жигитсиз болмайды, Ўазыйпаңды билесең бе жеңгежан?

Сӛз айтаман саған жеңге ӛтинип, Бийкешиңиз қыз болды ғой жетилип, Қәдениң, қәўметтиң қәдирин билип, Қол ушыңды бермейсең бе жеңгежан?

Ақ дәрьядан суў ағады салмада, Яр киятыр салмадан суў алмаға,

Тақатым жоқ ышқы отына жанбаға, Аҳыўзарым сәўер ярда жеңгежан.

Басыңда орамал қызыл-жасылды, Жүрегиме оттай лаўлап басылды,

Қара кӛзим шайдай болып ашылды, Сол ярымды кӛрген ўақта, жеңгежан.

Самал ессе желбирейди жапырақ,

Жапырақтай туралмайман қалтырап, Кӛрингенде туўған айдай жарқырап, Жүрегим бийтақат жайда, жеңгежан.

Күн-түн жүрегимде шоқ пенен жалын, Солған гүлдей сарғайып тур жамалым, Қалмасын мойнына мениң обалым,

Кӛзде жасым мисли дәрья, жеңгежан.
Қарлығаш қарады тӛси ақтан-ақ,
Қәпесте сайрайды, бүлбил ақ тамақ, Яр-яр деп қарлығып болдым бийтақат, Аҳыўзарым ярға жеткер, жеңгежан.

Сәўдигим-шамшырақ қараңғы жайда, Ярсыз жанған шамшырақтан не пайда, Хызметиңде болып ҳайт пенен тойда, Аяғыңа бас урайын, жеңгежан.

Ҳақ дуз урсын жутсам егер сӛзимди, Мен қулыңман жумғанымша кӛзимди, Услатып қолыңнан муңлы қызыңды, Яр атына мингестирсең, жеңгежан.

Кел кеўлим

Узақ жолдан киятыр ем пияда, Еки суңқар жатыр екен уяда, Үлкенинен кишкенеси зыяда,

Қайсы бирин шад әйлейин, кел кеўлим.

Қара таўдың қабағынан қар келер, Орамалын қыя салып яр келер,

Яр қолында тоққыз алма бар келер,
Қайсы бирин бар әйлейин, бар кеўлим.

Аўылдан шығады үш жигит теңдей, Ишинде сүйгеним ашылған гүлдей, Қасында Қәллибек хызметкериндей,

Қайсы бирин шад әйлейин, кел кеўлим.