Резервная копия Монография Адилбекова cdr

MNSs izoserologik tizimi.
1927 yili qonni ABO guruhi bilan bog‘lanmagan 
antigenlarni odam eritrotsitlarida topildi. Bu antigenlarni M va N deb ataldi. Ularni 
bir biriga qo‘shilishi 3 ko‘rinishda (M, MN, N) bo‘lib ular asosida barcha 
kishilarning qoni bo‘lingan. Keyinchalik bu tizimda qo‘shimcha S va s antigenlari 
ochilgan bo‘lib bu guruhlarning soni 9 tagacha ko‘paydi. Ushbu tizimda 
tekshiruvlar o‘tkazish yana ham qiyinligi ma’lum bo‘ldi. Miqdoriy absorbtsiya 
reaksiyasi yordamida qon dog‘ida M va N antigenlarni aniqlashda yoki yuqori 
sezuvchanlikka ega bo‘lgan absorbtsiya-elyutsiya reaksiyasida qiyinchiliklar 
kuzatiladi, chunki M antigeni ba’zan N-qarshi antitela bilan spetsifiksiz bog‘lanadi. 
Shuning uchun ham dog‘dagi M va MN guruhlar qiyin solishtiriladi. Demak, bu 
tizimdan shu paytda foydalanish mumkinki, bunda joyning bir qismida M antigeni 
bo‘lsa boshqa joyda u bo‘lmaydi. Qon dog‘iga qarab odamlarni bunday 2 guruhga 
solishtirish yetarli darajada aniqliqda o‘tkazilishi mumkin.

---

67 
P izoserologik tizimi.
1927 yili eritrotsitlarda P antigeni topilgan bo‘lib, bu 
antigenni borligi yoki yo‘qligaga qarab barcha kishilar yana 2 guruhga bo‘lingan. 
Hozirgi davrda bu sisgemada 5 guruh aniqlangan: P
1
P
2
, P
1
x
, P
2
x
, P. Ekspertni 
ixtiyorida faqat bitta P
1
-anti zardobi bor. P
1
-antigeni kam chidamli bo‘lib, uni hosil 
bo‘lganiga kam vaqt o‘tgan qon dog‘laridan topish mumkin. Buning uchun odatda 
absorbtsiya-elyutsiya reaksiyasidan foydalaniladi.
Rezus izoserologik tizimi.
1940 yilda ko‘pchilik kishilarning eritrotsitlarida 
xuddi macacus rhesus maymuni qoniga mansub antigen aniqlandi. Shuning uchun 
ham u rezus-faktor degan nom oldi. Bunday faktorning bor yoki yo‘qligiga 
asoslanib barcha shaxslarni 2 guruhga bo‘lish mumkin. Rh
0
+ (D+) va Rh
0
- (D-) 
yoki rh (a). Keyingi tekshiruvlar rezus-faktorning D, С, С
ж
, 
Е, d, с, е va boshqa 
turlari borligini ko‘rsatdi. Dog‘dagi qonda Rh
0
(D) antigenni aniqlash uchun 1974 
yili Galtseva Ye.Ye. tomonidan taklif qilingan absorbtsiya-elyutsiya reaksiyasining 
qayta ishlangan turi yaroqli hisoblanadi.