Резервная копия Монография Адилбекова cdr

Boshqa izoserologik tizimlar. 
Rezus-faktorining ochilishi qayta qon 
quyilishda, shuningdek ayollarda homiladorlik paytida paydo bo‘ladigan antitana 
kuchli tekshirishning sababchisi bo‘ldi. Bunday yo‘l bilan Laseren, Lyuis, Kell, 
Daffi, Kidd, Diego izoserologik tizimlari ochildi. Bu tizimlar antigenga nisbatan 
antitanani birinchi marta topgan kishilarning familiyasi bilan atalgan. Bular orasida 
sud tibbiyoti uchun eng muhimi Lyuis tizimi hisoblanadi. Bunda qon dog‘ida 
aniqlanishi mumkin bo‘lgan absorbtsiya-elyutsiya va absorbtsiyaning miqdoriy 
reaksiyalari orqali antigenlar topiladi. 
Avstraliya antigeni (НВ antigeni).
1965 yili Avstraliyada yashovchi kishi 
qon zardobidan antigen topilgan bo‘lib, keyinchalik u boshqa kishilarda ham 
aniqlangan. O‘rta kenglikda u 1-2 foizda, issiq mamlakatlarda 10 foizgacha 
tarqalganligi ma’lum. Boshqa zardobli antigenlardan farqi, avstraliya antigeni 
nasldan naslga berilmaydi, chunki u gepatit V virusi bilan bog‘langan. Qon 
dog‘ida antigenni chidamliligi 5-7 oygacha davom etadi. Shuning uchun ham u 
yoki bu shaxsdan qon izlari hosil bo‘lishi mumkinlik imkoniyatini belgilashda 
foydalaniladi. 1981 yili Kisin M.V. va boshqalar tomonidan bir vaqtning o‘zida 

---

68 
gepatit V antigenini topish va izdagi qonni guruhlarga aloqadorligini aniqlash usuli 
yaratilgan. 
Qonni fermentli tizimlari.
1957-1959 yillarda ko‘pgina eritrotsitlar va 
odam zardobi fermentlari irsiy polimorfizm xarakteriga egaligi topildi. Ko‘pchilik 
kishilarda anchagina fermentlar izofermentlar shaklida uchrashligi isbotlangan. 
Ular bir xil reaksiyani tezlashtirsada, ammo o‘z fraktsiyalarida elektroforetik 
faollik bilan farqlanadi. Eritrotsitar ferment tizimlari, jumladan nordon fosfataza, 
fosfoglyukomutaza, adenilatkinaza, adenozindezaminaza, glutamatiruvatamino-
transferaza, 6-fosfoglyukonatdegidrogenaza, esteraza D va boshqalar sud tibbiyoti 
uchun muhim ahamiyatli hisoblanadi. Barcha kishilar har bir izoferment tizimiga 
ko‘ra xuddi izoserologik, zardobli va leykotsitarga o‘xshab guruhlarga bo‘linishi 
mumkin. Sud ekspertiza amaliyotida izofermentlar hozircha faqat ayrim 
laboratoriyalarda aniqlaniladi.