|
AKT darslikni o'quv muhitidan siqib chiqarmadi. Bu bilan nima demoqchiman, axborot asrida yashayapmiz, bu degani axborot kommunikatsiya texnologiyalariga bo’lgan ehtiyoj keskin sur’atlarda o’sdi. Zamonaviylashuv sharoitida ma’lumotlar izlash, saqlash, to’plash, qayta ishlashga ehtiyoj asosan ijtimoiy tarmoqlardan amalga oshiriladigan bo’ldi. Lekin darsliklar bola va o'qituvchi uchun eng asosiy vosita va yordamchidir, uni varaqlash, his qilish va u bilan odam kabi muloqat qilish mumkin, ammo AKT texnologiyalari qo'shimcha ta'lim imkoniyatlari. Shuning uchun AKT va darslik – bir butun... AKT yordamida axborot-kommunikatsiya predmet muhiti o'rtasida axborotning o'zaro ta'siri kuchayadi, natijada o'qitishning samaraliroq modelini shakllantirishga erishiladi. Darsda AKT texnologiyalaridan foydalanish zarur – bu vaqt talabidir, bu o'quvchilarning ishini faollashtirishga imkon beradi.
MATEMATIKA DARSLARIDA AXBOROT KOMMUNIKATSIYA TEXNOLOGIYALARIDAN FOYDALANISH
“Zamonaviy o'qituvchi uchun mavjud bo'lgan qanday axborot kommunikatsiya texnologiyalari bolalarni o'qitish va tarbiyalash jarayonini samaraliroq qilishga yordam beradi?”, degan savolga javob izlab ko’raylik.
Birinchidan AKT(telekommunikatsiya texnologiyasi) – foydalanuvchilarning axborot o'zaro ta'sirini ta'minlaydigan zamonaviy aloqa vositalaridan foydalangan holda istalgan shaklda (rasmli, matnli, grafik, audio-video ma'lumot) taqdim etilgan texnikani, usullarni, ishlov berish usullarini, axborot almashinuvini, tashish, translyatsiya qilish majmui sanaladi. Masalan, o’quvchi va talabalar, umumiy olganda, ilm olish istagida bo’lgan yoshlar fayllarni o'qituvchiga ko'rib chiqish uchun elektron pochta orqali yuboradilar. Bu, ayniqsa, loyihani tayyorlash bosqichida, o'quvchilarning ishlarini tahrirlash, tavsiyalar berish va hokazolarda qo’l keladi. Shuningdek, o'qituvchilar ota-onalar bilan yoxud o’qituvchilar o’quvchilar bilan darslarni masofadan turib Skype yoki Zoom orqali muloqot qilishlari mumkin. Masofadan boshqarish texnologiyasi ushbu texnologiyaga qo'shni. Masalan, talabalar uyda o'tkazilgan onlayn testlarning skrinshotlarini olib, o'qituvchiga pochta orqali yuboradilar. Telekommunikatsiya texnologiyalari o'qituvchiga o'z o'quvchilarini butun Respublika va xalqaro miqyosda ko'rsatishga imkon berdi.
Ikkinchidan, bu kompyuterni vizualizatsiya qilish texnologiyasi o’rganilayotgan obyekt haqida ta’lim ma’lumotlari. Hech kimga sir emaski, zamonaviy talaba ko'pincha o'qishga vaqt topolmaydi yoki umuman istamaydi. Va bu yerda zamonaviy texnologiyalar yordamga keladi. U yoki bu bilimlarni yetkazishdan oldin o'qituvchi talabaning tegishli hissiyotini uyg'otishi va bu hissiyot yangi bilim bilan bog'liqligiga ishonch hosil qilishi kerak. Faqatgina shu tuyg'u orqali o'tgan bilimlarni singdirish mumkin.
Uchinchidan, interfaol dialog texnologiyasi. Bu foydalanuvchining dasturiy ta'minot tizimi bilan o'zaro aloqasi bilan xarakterlanadi (dialog oynasidan farqli o'laroq, matnli buyruqlar, savollar va javoblar, taklifnomalar almashinuvini o'z ichiga oladi) yanada rivojlangan dialog vositalarini amalga oshirish bilan. Bu tarkib variantlarini tanlash imkoniyatini beradi.
Mustahkamlash va nazorat qilish darslarida ajralmas sinov texnologiyasi. O’z nomidan ham ma’lumki, sinov texnologiyasi eng zaruriy texnologiyadir. Bunda o’quvchilarning o’zlashtirganlik darajasi aniqlanadi. O'qituvchi shu tariqa o’zlashtirishi past va yaxshi o’zlashtirganlarni aniqlaydi. Natijada esa o’zlashtirish darajasi nisbatan pastroq bo’lganlarga o’zlashtirishlarida yordam berib, kuchlilarga esa e'tibor berish imkoniyatiga ega bo’ladi. Kuchli o'quvchilarning ta'lim olishda tezroq va chuqurroq rivojlanish istagi paydo bo’ladi, ularni o’zlari qiziqqan sohaga to’g’ri yo’naltira bilish zarur. O’qituvchi o’zlashtirishda ortda qolayotganlarning darsga qiziqishi so’nmasligi uchun ularga darsdan so’ng vaqt ajratib yoki qo’shimcha to’garaklar ochib, lozim bo’lsa individual ishlashga ham tayyor bo’la olishi kerak. Shu tariqa sinfning umumiy bilim darajasini muvozanatga keltirish mumkin, bu esa hamjihatlikda ishlashga, o’z fikrini qo’rqmasdan bildirishga, ya’ni fikr erkinligiga zamin yaratadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
