Qizil va qora indd

binobarin, doim ikkinchi o‘rinda bo‘ladi.

Ro‘yobga chiqayotgan paytda haddidan oshish bo‘lib tuyulmaydigan 

bironta buyuk ishning o‘zi bormikin dunyoda! U ro‘yobga chiqqanidan 

keyin esa bu ishni oddiy odamlar ham bajarsa bo‘ladigan deb hisoblay 

boshlaydilar. Ha, qalbimda barcha mo‘jizalari bilan hukmronlik qilayot-

gan bu tuyg‘u sevgining o‘zginasi, sezib turibman, uning alangasi menga 

ilhom bag‘ishlayapti. Falak aslida ham mendan bu saxovatini ayamasligi 

kerak edi. Bir insonda shuncha fazilatlarni bekorga shunday mujassam 

qilmagan-ku axir u. Mening baxtim o‘zimga munosib bo‘ladi. Hayotim-

ning har bir kuni kechagi kunning bema’ni takrori bo‘lmasligi kerak. 

Jamiyatda tutgan o‘rni bo‘yicha mendan shu qadar yiroq turgan bir yigit-

ni sevishga jur’at etishning o‘zidayoq qandaydir jasorat va buyuklik bor. 

Bundan keyin ham u menga munosib bo‘ladimi-yo‘qmi, buni ko‘ramiz 

hali. Agar Jyulenning biror zaif tomoni borligini sezib qolgudek bo‘lsam, 

darhol u bilan munosabatni yig‘ishtiraman-qo‘yaman. Shunday ajoyib 

avloddan bo‘lgan va odamlarning aytishicha, shunday tanti qiz (otasi 

bir kuni uni shunday sifatlagan edi) ahmoqona ish qilmasligi  kerak.

Agar de Kruaznuani sevib qolganimda xuddi ana shunday ahmo-

qona ish qilgan bo‘lardim. Bu mening xolavachchalarim lazzatlanib 

yurgan baxtning o‘zginasi bo‘lardi. Men esam xudda shu narsadan 

nafratlanib yuraman. Boyaqish markiz menga aytadigan barcha 

gaplar va o‘zimning unga javoban aytadigan hamma so‘zlarim menga 

oldindan ma’lum. Esnog‘ingni qistatadigan muhabbat ham muhab-

---

347

bat bo‘ldimi? Undan ko‘ra munofiqlik qilgan yaxshi. Buni qarang-a: 

xolavachchalarimdan kichigini erga berishgandek, to‘y bitimiga imzo 

chekishadi-yu, mehribon qarindoshlarim mehrlari tovlanib ko‘zlariga 

yosh olishadi. Yaxshiyamki, ularning ko‘nglini topish qiyin va ular 

qarshi tomonning notariusi tunov kuni bitimga kiritgan anovi so‘nggi 

shart tufayli tovsallanib turishibdi».