Методик асослари

2.6-шакл. Ўқувчиларда креатив фаолиятини ташкил этишнинг педагогик механизми
Эксперимент давомида жамоавий ижодий ўзаро муносабатларнинг сўнгги босқичи – умуман ишнинг ташкил этилишини ва унинг алоҳида босқичларида баҳолаш ва умумий ишда ўз иштирокини баҳолаш назарда тутилган эди. Натижаларни хулоса қилишда ўқитувчи асосий ғояни ўқувчиларга етказиши лозим. Жамоавий ижодкорлик жараёнида бир кишининг кучига ишониб қолмаслик, ҳар бир иштирокчи ўз қобилиятидан келиб чиқиб шу ҳақида муҳим хулоса чиқариши мумкин. Ижодкорликнинг биргаликдаги ушбу шакли бошқа гуруҳларда тайёрланган маҳсулот ўхшаш (назарий жиҳатдан) бир-биридан фарқ қилиши, ҳар бири бошқасига ўхшамаслиги билан ажралиб туради. Мазкур ижоднинг асосий мезонига жавоб берадиган тараққиёт маҳсули бу – янгилик ва ўзига хослик ҳисобланади.
Бироқ, креатив қобилиятни шакллантириш учун жамоавий фаолият алоҳида аҳамиятга эга. «Жамоавий креатив жараёнда биргаликдаги фикрлаш (режалаштириш, таҳлил қилиш, анализ-синтез), биргаликдаги ижодий саъй-ҳаракатларни мувофиқлаштириш, вазифаларни тақсимлаш ва бошқаларда ҳам кўникмаларни ривожлантиришдан иборат»⁴⁹. Масъулият билан боғлиқлик муносабатлари ривожланади, чунки ишнинг якуний натижаси ҳар бир иштирокчининг иши натижаси билан белгиланади.
Ижодий фаолиятга кўпроқ тайёргарлик кўрган ўқувчилар ҳам ижоднинг жамоавий шаклларидан муваффақиятли фойдаланишлари мумкин. Aмалиёт шуни кўрсатадики, бу ҳолда гуруҳ ўзини ўзи ташкил этувчи тизим сифатида ишлаши ва ижодий фаолиятнинг аввалги тажрибали иштирокчиларига максимал даражада мустақилликни намоён этишларига имкон беради. Бу ерда ўқитувчи жиддий қийинчиликлар юзага келган тақдирда муаммони ҳал қилишнинг бошқа вариантларини кўриб чиқишни ва шу билан жамоавий ижодий фикрни бошқа томонга йўналтиришни таклиф қилади.
«мотивацияни фаоллаштириш; ижодий муҳитни яратиш; ижодий тавсифдаги ўқув-касбий вазифаларни қўллашда табақалаштирилган ёндашувга асосланиш; рефлексия; техник ва методик таъминотни яратиш; тайёрлов босқичларида креатив салоҳиятни ривожлантиришнинг ўзига хосликларини ҳисобга олиш назарда тутилган. Тадқиқот натижалари асосида ўқитувчиларни креатив фаолиятни ташкил этишга тайёрлашни уч (мослашувли-йўналтирувчи, таянч, креатив-продуктив) босқичда амалга ошириш лозим, деган хулосага келинди»⁵⁰.