Asimptota


Zaruriy va yetarli shartlar



Download 1,54 Mb.
Pdf ko'rish
bet43/45
Sana30.01.2023
Hajmi1,54 Mb.
#905401
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   45
Bog'liq
Asimptota

Zaruriy va yetarli shartlar. 
Zaruriy va yetarli shartlar- matematik teoremalarning bir ko’rinishi, teoremalarni 
yozish va talqin qilish shaklidir Agar biror P tasdiq Q uchun yetarli deyilgan bo’lsa, 
buning ma’nosi: shart p xulosasi Q bo’lgan teorema to’g’ri bo’ladi demakdir. 
P


P-Q uchun yetarli shart 
Q-P uchun zaruriy shart 
Umuman, agar biror Q tasdiq P uchun zarur deyilgan bo’lsa, bu shart P xulosasi esa Q 
bo’lgan teorema o’rinli demakdir. Boshqacha qilib aytganda (…) P


ko’inishdagi har bir teoremani (bunda ko’p nuqta teoremaning izohlovchi qismini, P-
shartini, Q- xulosasini belgilaydi) quyidagi usullardan biri bilan bayon qilish mumkin 
<> degan so’zlar ko’pincha>>…holda va faqat shu 
holda…<> .. bo’lsa va faqat shu shartda…>> kabi jumlalar bilan 
almashtiriladi. Masalan , to’rtburchakning diagonallari kesishib nuqtasida-teng ikkiga 
bo’linsa va faqat shu holda u parallelogram bo’ladi. 
O’rta qiymat. 
Ikkita musbat a va b sonlardan tuzilgan klassik o’rta qiymatlari deb 
2
b
a

-o’rta 
arfimitik, 
ab
-o’rta geometric (o’rta proporsional deb ham ataladi) va 
b
a
ab

2
-o’rta 
garmonik miqdorlarini hisoblash qabul qilingan. Bu << o’rtalari>> ko’hna zamon 
matematiklarga ham ma’lum edi. Ular xususan qadimgi yunon muzika nazariyasidan 
katta rol o’ynagan Qadimgi yunon matematigi arxitga (yangi eragacha taxminan 428-


365 yil) mansub deyilgan matematik qo’l yozmalarning birida o’rta arfimematik m 
o’rta geometrik q, o’rta garmonik h, geometrik va garmonik proporsiyalar; 
a-m=m-b a:q=q:b 
(a-h):a=(h-b):a 
larning teng o’rta hadlar sifatida aniqlangan. Bu tengliklardan quyidagilarni osongina 
topamiz 
m=
2
b
a

q=
ab
h=
b
a
ab
b
a



2
1
1
2
Rivoyatlarga ko’ra , o’rta garmonikni Pifagor (yangi eragacha) kiritilgan Pifagor o’rta 
garmonikni miqdor yordamida asosiy garmonikka intervallari nisbatini hisoblagan 
shunday qilib ixtiyoriy musbat a va b uchun
2
2
b
a
ab
b
a
ab




Tengsizliklar o’rinli va a=b bo’lgandagina ularning har birida tenglik belgisi joiz 
bo’Ladi 
2
b
a
ab


tengsizlik o’rta arfimetik va o’rta geometric haqidagi tengsizli deyiladi 
n ta musbat 
a
a
a
n
,...
,
2
1
sonlarning o’rta arfimetigi deb
m=
n
a
a
a
n



...
2
1
miqdoriga aytiladi. 
n ta musbat 
a
a
a
n
,...
,
2
1
sonlarning o’rta geometrigi deb, shu sonlar ko’paytmasining 
n-darajali ildizi 
a=
n
n
a
a
a
...
.
2
.
1
miqdorga aytiladi 
n ta musbat
a
a
a
n
,....
,
2
1
sonlar o’rta garmonigi deb 


h=
a
a
a
n
n
1
...
1
1
2
1



miqdorga aytiladi. 

Download 1,54 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   45




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish