Asimptota

To’plamlar. 
To’plam- hozirgi zamon matematikasining deyarli barcha bo’limlarida 
qo’llanilgan asosiy tushunchalardan biri.
To’plam matematikaning boshlang’ich tushunchalardan bo’lib, uni o’zidan soddaroq 
tushunchalar orqali tushuntiriladi. Masalan auditoriyadagi studentlar to’plami,
kutubxonadagi barcha kitoblar to’plami, tekislikdagi barcha uchburchaklar to’plami, 
barcha natural sonlar to’plami va hokazo. 
Agar to’plamga tegishli bo’ladigan obyektlarning belgisi ko’rsatilgan bo’lsa, u holda 
to’plam berilgan deb aytiladi.Berilgan to’plamni tashkil qilgan obyektlar uning 
elementlari deb ataladi. Odatda to’plamlar latin alfbetining bosh harflari A, B, 
C,….X,Y….bilan belgilanadi. 
a obtektning A to’plamga tegishli bo’lishi a

A orqali (a tegishli A) belgilanadi. b 
obyektning A to’plamga tegishli bo’lmasa b

A (b tegishli emas A) orqali belgilanadi. 
1-misol N barcha natural sonlari bo'lsin; 
N={1,2,3,4,…n,…} 
U holda 5
N

; 101

N; 0,5

N; -19

N;

3
2
N; 
2-misol Q barcha ratsional sonlar to’plami bo’lsin ya’ni Q=






q
p
, bunda p va q-butun 
sonlar q

0 u holda
1

Q, 

2
1
Q, 

3
2
Q, -19

Q 

---

Uzulish turlari. 
Agar 
nuqtada funksiya uzluksizligini quyidagi uchta shartidan birortasi 
bajarilmasa 
nuqta uzilish nuqtasi deyiladi. 
1) f(x) funsiya x=
nuqta va uning atrofida aniqlangan; 
2) 
nuqtada f(x) funksiya limitga ega; 
3) Funksiyaning x
dagi limiti funksiyaning 
nuqtadagi qiymatiga teng, ya’ni 
bo’lsa , y=f(x) funksiya x= nuqtada uzluksiz deyiladi. 
Agar 
nuqtada 
va 
limitlar 
mavjud bo’lib, f(
+a) bo’lsa, x
0
nuqta 1- tur uzilish nuqtasi deyiladi
Agar 
limitlar yoki ularning birortasi mavjud bo’lmasa yoki 
ga teng bo’lsa 
nuqta 2-tur uzilish nuqtasi deyiladi. 
Agar 
nuqtada bir tomonlama limitlar mavjud va
f(
bo’lsa u holda 
nuqtada bartaraf qilinish mumkin 
bo’lgan uzilishi nuqtasi deyiladi.