|
Moslashuvchanlik. Aralash ta’lim o‘quv muhiti talabalarga multimodal o‘rganish uchun turli xil ommaviy axborot vositalariga kirishga imkon beradi - vizual o‘rganish uchun video, audio va videoformatdagi fayllarni o‘rganish bo‘yicha amaliy mashg‘ulotlar. Multimodal o‘rganish talabalarni tushunchalarni mustahkamlash va talabalarga ma’lumot yagona rejimda taqdim etilgandan ko‘ra tezroq va chuqurroq o‘rganishga yordam berish uchun bir nechta usulda o‘qishga jalb qiladi.
Ijtimoiy muhit. Sinxron suhbatlar, savol-javob mashg‘ulotlari va asinxron amaliy mashg‘ulotlar va guruh ishlari singari onlayn o‘qitish komponentlari barcha talabalarga, ayniqsa yuzma-yuz sinflarda jim bo‘lishga moyil bo‘lganlarga atrof-muhitning o‘zgarishi, individual shug‘ullanishi, xonada bir o‘zi ekanligi, xayajonlanish kamayganligi xavfsiz va ochiq darsda gaplashish imkoniyatini beradi. Bundan tashqari, talabalarga fayllarni almashish, munozara mavzularini yaratish va virtual suhbatda qatnashish orqali guruhlarning o‘zaro hamkorligi osonlashadi. Shu bilan birga, onlayn o‘quv muhitining ijtimoiy muhiti o‘qituvchi tomonidan onlayn tarzda samarali va o‘zaro hamkorlik qilish imkoniyatlari orqali puxta ishlab chiqilishi kerak.
Qayta foydalanish mumkin bo‘lgan o‘quv ob’ektlari. O‘quv qo‘llanmalari, simulyatsiyalar, amaliy ishlar va baholash kabi materiallar dizayn va ishlab chiqish vaqtini tejash maqsadida boshqa o‘quv muhitida foydalanish uchun ishlatilishi mumkin. Dastlabki harakatlar va ushbu materiallarni ishlab chiqish uchun vaqt sarflangandan so‘ng, zaruratga qarab kurs materiallarini yangilash va “blended learning” texnologiyalaridan foydalanilgan aralash ta’lim kursiga tayyorlanadi.
Aralash va masofaviy o‘qitish muammolari. Kurs dizaynini yaratishda biroz qiyinchiliklar tug‘dirishi mumkin. Masalan, talabalar o‘zlashtira olmagan mavjud kursni, qulay bo‘lishi uchun uni «onlayn» qilib qo‘yish mumkin. Dastlab, qaysi tarkibni an’anaviy ta’limda yuzma-yuz taqdim etishni va qaysi tarkib onlayn/oflayn rejimida aralashtirilgan kurs uchun taqdim etilishini o‘qituvchi aniqlab olishishi kerak.
Rol va majburiyatlar. Masofaviy o‘qitish muhiti yangi bo‘lgan talabalar ushbu yetkazib berish usuliga moslashishni o‘rganishlari kerak, bu ko‘pincha yuzma-yuz kurslarga qaraganda ko‘proq individual o‘qish va yozishni talab qiladi. Shuningdek, talabalar vaqtni boshqarish bo‘yicha yaxshi ko‘nikmalarga ega bo‘lishlari kerak, chunki masofaviy kurslar ulardan onlayn va yuzma-yuz mashg‘ulotlarni tashqi majburiyatlar bilan muvozanatlashni talab qiladi. Fanga tegishli o‘quv materiallari internetda yoki yuzma-yuz taqdim etilishidan qat’iy nazar, o‘qituvchining roli pirovardida dars jarayonini olib boruvchisi, yetkazuvchisi vazifasini bajaradi. O‘qituvchi aralashgan o‘quv muhitini yaratishiga qaramasdan, texnologiyalar markaziy bosqichni egallaydi, chunki talabalar texnologiya bilan ta’minlash, kirish, oqim, tarkib va faoliyat orqali o‘zaro ta’sir o‘tkazishadi.
“Blender learning” texnologiyasining modellarini amaliyotda qo‘llanilishini ko‘rib chiqamiz.
Station Rotation modeli talabalarga ta’lim muassasalari orqali belgilangan dars jadvali bo‘yicha aylanishiga imkon beradi. Ushbu model boshlang‘ich maktablarda eng keng tarqalgan, chunki o‘qituvchilar allaqachon «o‘z fanining markaziga» aylanishni yaxshi bilishadi.
Station Rotation modeli
2.4-rasm. Station Rotation modeli
Ta’rifga ko‘ra, model o‘quvchilarga o‘qituvchi orqali odatda o‘qituvchi tomonidan belgilangan jadval asosida aylanish imkonini beradi.
Blended Learning Universe (BLU) katalogida ushbu modeldan foydalanayotgan 326 ta maktab va tumanlar ko‘rsatib o‘tilgan. Aralashtirilgan o‘qitishning ushbu o‘ziga xos xususiyati odatda sinfda nazorat qilinadigan tartibni tashkil etish bilan hisobga olinadi va shu bilan o‘quvchilarga ularning o‘qish sur’ati va fanini nazorat qilish imkonini beradi. Boshqacha qilib aytganda, Station Rotation o‘qituvchilarga darslarni an’anaviy sinfga qaraganda ancha yuqori darajada shaxsiylashtirishga imkon beradi. [84]
Maktablardan to‘plangan BLU ma’lumotlari asosida, ushbu modelni yillar davomida o‘zlashtirib kelayotgan o‘qituvchilar ta’kidlaganidek, o‘quvchilar muvaffaqiyatini oshirish uchun o‘qituvchini-ma’lumotlar bazasiga aylantirish usulidan foydalanishning uchta usuli mavjud.
Laboratoriya aylanish modeli, xuddi ma’lumotlar resurslari aylanishiga o‘xshab, o‘quvchilarga belgilangan dars jadvali bo‘yicha ma’lumotlar resurslari aylanish imkonini beradi. Ammo, bu holda, onlayn o‘qish maxsus kompyuter laboratoriyasida sodir bo‘ladi. Ushbu model o‘qituvchilar va boshqa mutaxassislar bilan moslashuvchan jadval tuzishga imkon beradi va maktablarga mavjud kompyuter laboratoriyalaridan foydalanish imkoniyatini beradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
