Sana: Fan: Milliy istiqlol g`oyasi va ma`naviyat asoslari Sinf

IV darsni mustahkamlash. Savol va topshiriqlar:

1. Prezident Islom Karimov ona yurtimizni qanday ta'riflaydi?

2. Abdulla Avloniy vatan haqida nima degan?

3. 
   Vatan deganda nimani tushunasiz? Kichik vatan deganda-chi?
   
4. 
   Mahalla so'zi qanday ma'noni anglatadi?
   
5. 
   Mustaqillik yillarida mahalla qanday boshqaruv idorasiga aylandi?
   
6. 
   Yurtimizda qaysi yilga «Obod mahalla уШ» deb nom berildi?
   
7. 
   Ona Vatan degan ulug' tushuncha odamzod uchun nimaning timsolidan boshlanadi?
   
8. 
   Qishloq deganda ko'z oldimizda nimalar namoyon bo'ladi?
   
9. 
   Yurtimizda 2009-yil qanday nom bilan atalgan edi?
   

10. 
    Toshkent shahri qachon «Islom madaniyati poytaxti» deb e'lon qilindi?
    
11. 
    Toshkentning 2200 yillik to'yi qaysi yili nishonlandi?
    
12. 
    Yurtimizdagi tarixiy sanalari bayram qilingan qaysi qadimiy shaharlarni bilasiz?
    

13. 
    Ko'hna shaharlarimizni nima uchun «Qadimiy va hamisha navqiron» deb ta'riflaymiz?
    
14. 
    «Vatan» so'ziga ma'nodosh qanday so'zlarni bilasiz?
    

15.Vatan haqida qanday she'r yoki hikoyani bilasiz? Ularning ma'nosi haqida gapirib bering.

V. Baholash Faol qatnashgan faol qatnashgan o’quvchilar baholanadi.

VI. Uyga vazifa berish. O`tilgan mavzuni konspektlab, o`qib kelish.

Sana:.

Fan: Milliy istiqlol g`oyasi va ma`naviyat asoslari

Sinf: __5 ^ABV __

Mavzu: Muqaddas Vatan

Darsning maqsadi: O’quvchilarga Prezident Islom Karimov ona yurtimizni qanday ta'riflashini, Abdulla Avloniy vatan haqida nima deganligi,Vatan deganda nimani tushunishi,Kichik vatan deganda nimani tushunishi,Mahalla so'zi qanday ma'noni anglatishi,Mustaqillik yillarida mahalla qanday boshqaruv idorasiga aylanganligi,Yurtimizda qaysi yilga «Obod mahalla уili» deb nom berilishini,Ona Vatan degan ulug' tushuncha odamzod uchun nimaning timsolidan boshlananishini,Qishloq deganda ko'z oldimizda nimalar namoyon bo'lishi,Yurtimizda 2009-yil qanday nom bilan atalganligini ,Toshkent shahri qachon «Islom madaniyati poytaxti» deb e'lon qilinganligini,Toshkentning 2200 yillik to'yi qaysi yili nishonlanishini,Yurtimizdagi tarixiy sanalari bayram qilingan qaysi qadimiy shaharlarni bilishi,Ko'hna shaharlarimizni nima uchun “Qadimiy va hamisha navqiron”deb ta'riflashi,«Vatan» so'ziga ma'nodosh qanday so'zlarni bilishi,Vatan haqida qanday she'r yoki hikoyalarni tushuntirish.

1. 
   Ta`limiy: Bolalarga Vatan tuyg’usi fani haqida ma`lumot berish va darsni tushuntirish vaqtida ularga mavzuni ta’limiy ravishda yoritib berish: O’quvchilarga biz nima uchun istiqlolni buyuk ne’mat sifatida qadrlashimizni, Prezidentimiz Islom Karimovning eng ulug’ maqsadimiz, eng ulug’ g’oyamiz haqida aytgan fikrini sharxlashi, Yurt tinchligi , Vatan ravnaqi va Xalq farovonligi kabi ezgu maqsadlarni amalga oshirish uchun avvalo nima qilish kerakligi, Ulug’ maqsadlarga intilib yashagan odam nima uchun adashmasligi, Tabiatda , jamiyatda bo’shliq bo’lmagani kabi , insonning qalbi va ongida ham bo’shliq bo’lmasligini tushuntirish.
   
2. 
   Tarbiyaviy: Bilimli, sog’lom, barkamol insonni voyaga yetkazish. O’z yurtiga sadoqatli, mard va fidoyi, komil insonlarni tarbiyalsh, yaxshi va yomonning farqiga borishga, hayotda to’g’ri yo’l tanlash, xalqimiz va Vatanimizga halol xizmat qilish, bunyodkor g’oyalarning hayotbaxsh kuchini to’g’ri anglab, vayronkor g’oyalarga vaqtida zarba berishga o’rgatish . Guruh bilan “ bir yoqadan bosh chiqarib” ishlashga, “ hamma bir kishi uchun, bir kishi hamma uchun”, “ birlashgan o’zar, birlashmagan to’zar “ maqolining hayotdagi isbotini ko’rsatish bilan o’quvchilarni birlashib, maslahatlashib, bir-birini fikrini hurmatlashga o’rgatish;
   
3. 
   Rivojlantiruvchi: O’quvchilarga darsni tushuntirish vaqtida o’quvchilarni qiziqtirish uchun ularni guruhlarga bo’lib, guruhlar bilan ishlash , test savollari, boshqotirmalar orqali dars rivojlantiriladi. O`quvchilarning to`g`ri fikrlashini rivojlantirish.
   

DTS talablari: Bolalarga Vatan tuyg’usi fani haqida ma`lumot berish.O’quvchilar dars davomida o’rganishi kerak bo’lgan bilim, ko’nikma, va malakalar

Bilim: O’quvchilar Prezident Islom Karimov ona yurtimizni qanday ta'riflashini, Abdulla Avloniy vatan haqida nima deganligi,Vatan deganda nimani tushunishi,Kichik vatan deganda nimani tushunishi,Mahalla so'zi qanday ma'noni anglatishi,Mustaqillik yillarida mahalla qanday boshqaruv idorasiga aylanganligi,Yurtimizda qaysi yilga «Obod mahalla уili» deb nom berilishini,Ona Vatan degan ulug' tushuncha odamzod uchun nimaning timsolidan boshlananishini,Qishloq deganda ko'z oldimizda nimalar namoyon bo'lishi,Yurtimizda 2009-yil qanday nom bilan atalganligini ,Toshkent shahri qachon «Islom madaniyati poytaxti» deb e'lon qilinganligini,Toshkentning 2200 yillik to'yi qaysi yili nishonlanishini,Yurtimizdagi tarixiy sanalari bayram qilingan qaysi qadimiy shaharlarni bilishi,Ko'hna shaharlarimizni nima uchun “Qadimiy va hamisha navqiron”deb ta'riflashi,«Vatan» so'ziga ma'nodosh qanday so'zlarni bilishi,Vatan haqida qanday she'r yoki hikoyalarni bilishi

Ko’nikma: O’quvchilar Vatan , mahalla , shahar haqida tushuncha hosil qilish

Malaka: O’quvchilar darslik matni bo’yicha mustaqil ishlashi,, darslik va hujjatlar asosida ayrim hodislarga tavsif berish , ularni baholash va munosabat bildirish

Dars turi: Amaliy, og`zaki

Dars jihozi: 1. 5 sinf “Vatan tuyg’usi ” darsligi

2.Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch

3. Mavzuga oid rasmlar, boshqotirma va test savollari

4. Doska , bo’r, daftar , ruchka

Dars jarayonining mazmuni :

1. Vatan tushunchasi

2. Vatan tuyg’usi gain nimani o’rgatadi

3. O’zbekiston vatanim manim

Dars jarayoni

1.Tashkiliy qism 4 minut

2.O’tilgan mavzuni takrorlash( mustahkamlash) 12 minut

3.Yangi mavzuni tushuntirish 10 minut

4.Yangi mavzuni mustahkamlash 14 minut

5.O’quvchilarni baholash 3 minut

6. Uyga vazifa 2 minut

Darsning borishi:

I. Tashkiliy qism.

a) salomlashish.

b) davomatni aniqlash.

II. Yangi mavzuning bayoni MUQADDAS VATAN

Aziz o'quvchi, biz Vatan so'zini ko'p eshitamiz. Lekin uni ta'riflash, barcha xususiyat va alomatlarini to'liq bayon etishgaqiynalamiz. Chunki Vatan — g'oyat ulug' tushuncha. Uning ma'no-

mazmuni, qadri va ahamiyatini ba'zan so'z bilan ham ifoda etib bo'lmaydi. Ona yurtni buyuk muhabbat bilan sevgan, butun hayotini uning mustaqilligi, yuksak taraqqiyoti uchun baxshida etgan
insonlargina Vatanni bor ko'rk-u tarovati, qudrati va jozibasi bilan ta'riflab bera oladi. Mamlakatimiz Prezidenti Islom Karimov ana shunday ulkan mehrbilango'zaldiyorimizniquyidagichata'riflaydi:- Albatta, jahon — keng, dunyoda mamlakat ko'p, lekin bu olamda betakror ona yurtimiz, O'zbekistonimiz yakka-yu yagona. Bu go'zal yurt, bu muqaddas zamin faqat bizga atalgan. Mana shu ulug' tuyg'u bar birimizning dilimizga jo bo'Iishi, hayotimiz mazmuniga aylanishini istardim»¹.«Vatan» arabcha so'z bo'lib, tug'ilgan makon degan ma'noni bildiradi. Bu haqda ma'rifatparvar bobomiz Abdulla Avloniy shundaydegan:«Har bir kishining tug'ilib o'sgan shahar va mamlakatini shulkishining vatani deyilur. Har kim tug'ilgan, o'sgan yerini jonidanortiq suyar. Hatto bu vatan hissi, tuyg'usi hayvonlarda ham bor.Agar bir hayvon о 'z vatanidan — uyuridan ayrilsa, о 'z yeridagikabi rohat-rohat yashamas, maishati talx² bo 'lub, har vaqt dilining bir go 'shasida о 'z vatanining muhabbati turar».Yana bir ajdodimiz, shoir va ma'rifatparvar Sidqiy XondayliqiyVatanni ta'rif etib, quyidagi she'riy satrlami yozgan:

Vatan nadir? Tuqqan yerim, turg'on yerim,

O'sib-unib, o'ynab-kulib yurg'on yerim...
Jonim — Vatan, tanim — Vatan, ko'zim — Vatan,
Esdan chiqar oni ko'rgoch, ko'rgon yerim¹.

Vatan so'zining ma'nosi bugungi kunda juda kengayib ketgan.Hozirgi vaqtda vatan deganda faqat tug'ilgan makonni emas, awaloo'zimiz yashayotgan mamlakatni tushunamiz. Inson tug'ilgan,
voyaga yetgan xonadon, mahalla, qishloq va shahar esa Vatanichidagi kichik vatandir.Buni bilib oling. Mahalla arabcha so'z bo'lib, joy degan ma'noni anglatadi.Mahalla odamlarning birikib, jamoa bo'lib yashash zaruratidankelib chiqqan. Ajdodlarimiz mahallaga uyushib, yaxshi-yomon kunlarda hayotiy muammolarni birgalikda hal qilganlar. Birgalikda, ko'plashib bajariladigan ishlar esa hashar deyilgan. Bu an'analar bugungi kunda yanada rivojlanib borayotganidan xabardorsiz, albatta. Mahalla ana shunday an'analarni asrab kelayotgani uchun Prezidentimiz uni milliy qadriyatlar maskani deb ataydi va quyidagilarni ta'kidlaydi: «O'zaro mehr-oqibat, ahillik va totuvlik, ehtiyojmand,yordamga muhtoj kimsalar holidan xabar olish, yetim-yesirlarning boshini silash, to'y-tomosha, hashar va ma'rakalarni ko'pchilik bilan bamaslahat o'tkazish, yaxshi kunda ham, yomon kunda ham birga bo'lish kabi xalqimizga xos urf-odat va an'analar awalambor mahalla muhitida shakllangan va rivojlangan»².Sobiq mustabid tuzum davrida barcha milliy qadriyatlarimiz qatori mahalla ham ta'qibga uchrab, uning faoliyati cheklab qo'yilgan edi. Mustaqillik tufayli mahallaga e'tibor kuchaydi. Unga fuqarolarning o"zini o'zi boshqarish idorasi maqomi berilib, huquq va vakolatlari qonun yo'H bilan mustahkamlab qo'yildi. Mahallalar odamlarni birlashtirib, hamjihat qiladigan, ularning o'rtasida mehr-oqibat rishtalarini mustahkamlaydigan, hayotiy masalalarni hal etishda ularga amaliy yordam va maslahat beradigan, milliy qadriyatlarimizni asrabavaylaydigan boshqaruv idorasiga aylandi. Mamlakatimizda 2003-yil
•Obod mahalla yili» deb e'lon qilindi.Buni bilib oling. Qishloq o'zbekcha so'z bo'lib, qishlaydigan joy degan ma'noni bildiradi.Qadimda ota-bobolarimiz bahor kelishi bilan ekin-tikin, bog'rog'larga qarash uchun dalalarga chiqib ketgan. Tog'li joylarda esa mollarni boqish uchun qir-adir va yaylovlarga yo'l olganlar. Kuz kelib,hosil yig'ib olingach yoki tog'larga qor tushgach, ular yana qishloqqa qaytib kelganlar. Qishni jamoa bo'lib uylarda o'tkazganlar. Bundayodatlar hozirgi vaqtda ham bor. Dehqonlar, cho'pon-cho'liqlar yozmavsumi boshlanishi bilan ish boshiga, ya'ni dalalarga, qir-adirlargachiqib ketadi.Mamlakatimiz Prezidenti Islom Karimov qishloqning insoniyat tarixi va taraqqiyotida tutgan beqiyos o'rni hamda ahamiyatini nazarda tutib, «Ona Vatan degan ulug' va muqaddas tushuncha odamzod uchun go'yoki qishloq timsolidan boshlanadi»¹, — deydi.Haqiqatan ham, agarda tarixga nazar tashlaydigan bo'lsak, dunyodagi eng yirik shaharlar ham dastlab kichkina qishloq bo'lgani,
zamonlar o'tishi bilan rivojlanib, katta shaharga, ba'zan hatto qudratli davlatga aylanib ketganini ko'ramiz. Qadimda Yevropa qit'asidagi ulkan imperiyaga asos bo'lgan Rim shahrining taqdiri bunga
misol bo'la oladi.Bugungi kunda xalqimiz iste'mol qiladigan noz-ne'matlaming asosiy qismi qisMoqlarimizda yetishtiriladi. O'zbekiston tabiatining eng go'zal manzaralari — serviqor tog'lar, yam-yashil qir-adirlar, bepoyon dalalar, zilol suvli buloqlar, soylar, rang-barang hayvonot dunyosini qishloqlarimizda ko'rish mumkin. Ayniqsa, sodda va beg'ubor, qadoqqo'lli mehnatkash insonlar, ular asrlar davomida asrab kelayotgan milliy urf-odat hamda an'analar qishloqlarimizga
alohida fayz-u tarovat bag'ishlaydi. Shuning uchun ham yurtimizda qishloqlar rivojiga katta ahamiyat berilmoqda. Prezidentimiz tashabbusi bilan 2009-yil mamlakatimizda «Qishloq taraqqiyoti va
farovonligi yili» deb e'lon qilindi. Shu munosabat bilan davlat dasturi qabul qilinib, «Qishloq taraqqiy topsa, yurtimiz obod, hayotimiz yanada farovon bo'ladi» degan shior asosida ulkan ishlar amalga
oshirildi. Buni bilib oling. Shahar so'zi dastlab obod joy, mamlakat, o'lka, aholi tig'iz yashaydigan makon degan ma'nolami anglatgan. Qadimda yurtimiz hududida dastlab qal'a shaharlar paydo bo'lgan.
O'zaro birikish jarayoni natijasida ular bir-biri bilan qo'shilib, yirik davlatlarni hosil qilgan. Birgina shahardan iborat bo'lgan sha-har-davlatlar bugungi kunda ham uchrab turadi. Masalan, Yevropa-
dagi Vatikan shahar-davlati bunga misol bo'la oladi. Lekin aksariyat davlatlar ko'plab hududlar, shahar va qishloqlarni o'z ichiga oladi.Shahar so'zi o'zbekcha kent, arabcha qal'a, madina so'zlari bilan
ma'nodosh bo'lib keladi.Yurtimizda qadimiy va zamonaviy shaharlar ko'p. Ularning har
biri bizning g'umr-iffixorimizdir.

IV darsni mustahkamlash. Savol va topshiriqlar:

1. Prezident Islom Karimov ona yurtimizni qanday ta'riflaydi?

2. Abdulla Avloniy vatan haqida nima degan?

3Vatan deganda nimani tushunasiz? Kichik vatan deganda-chi?

4Mahalla so'zi qanday ma'noni anglatadi?

5Mustaqillik yillarida mahalla qanday boshqaruv idorasiga aylandi?

6Yurtimizda qaysi yilga «Obod mahalla уШ» deb nom berildi?

7Ona Vatan degan ulug' tushuncha odamzod uchun nimaning

timsolidan boshlanadi?

8Qishloq deganda ko'z oldimizda nimalar namoyon bo'ladi?

9Yurtimizda 2009-yil qanday nom bilan atalgan edi?

10Toshkent shahri qachon «Islom madaniyati poytaxti» deb e'lon
qilindi?

11Toshkentning 2200 yillik to'yi qaysi yili nishonlandi?

12Yurtimizdagi tarixiy sanalari bayram qilingan qaysi qadimiy

shaharlarni bilasiz?

13Ko'hna shaharlarimizni nima uchun «Qadimiy va hamisha navqiron»
deb ta'riflaymiz?

14«Vatan» so'ziga ma'nodosh qanday so'zlarni bilasiz?

15.Vatan haqida qanday she'r yoki hikoyani bilasiz? Ularning ma'nosi
haqida gapirib bering.

V. Baholash Faol qatnashgan faol qatnashgan o’quvchilar baholanadi.

VI. Uyga vazifa berish. O`tilgan mavzuni konspektlab, o`qib kelish.

Sana:.

Fan: Milliy istiqlol g`oyasi va ma`naviyat asoslari

Sinf: __5 ^ABV __

Mavzu: Vatanni anglash

Darsning maqsadi: O’quvchilarga Siz «vatan» deganda nimani tushunishini, Butun Yer yuzi - vatan, degan fikrga munosabatingiz q anday?Ona Vatanimiz bilan bog'liq holda shakllangan qanday qadriyatlarni bilishini,Insonning vatani uning tashqi ko'rinishi va fe'1-atvoriga ta'sir etadimi?

Vatanparvar ajdodlarimizdan kimlarni bilasiz?Xalqimizning Ikkinchi jahon urushi yillarida turli millat vakillarigako'rsatgan insonparvarlik fazilatlari haqida tushuntirish.

1Ta`limiy: Bolalarga Vatan tuyg’usi fani haqida ma`lumot berish va darsni tushuntirish vaqtida ularga mavzuni ta’limiy ravishda yoritib berish: O’quvchilarga biz nima uchun istiqlolni buyuk ne’mat sifatida qadrlashimizni, Prezidentimiz Islom Karimovning eng ulug’ maqsadimiz, eng ulug’ g’oyamiz haqida aytgan fikrini sharxlashi, Yurt tinchligi , Vatan ravnaqi va Xalq farovonligi kabi ezgu maqsadlarni amalga oshirish uchun avvalo nima qilish kerakligi, Ulug’ maqsadlarga intilib yashagan odam nima uchun adashmasligi, Tabiatda , jamiyatda bo’shliq bo’lmagani kabi , insonning qalbi va ongida ham bo’shliq bo’lmasligini tushuntirish.

2Tarbiyaviy: Bilimli, sog’lom, barkamol insonni voyaga yetkazish. O’z yurtiga sadoqatli, mard va fidoyi, komil insonlarni tarbiyalsh, yaxshi va yomonning farqiga borishga, hayotda to’g’ri yo’l tanlash, xalqimiz va Vatanimizga halol xizmat qilish, bunyodkor g’oyalarning hayotbaxsh kuchini to’g’ri anglab, vayronkor g’oyalarga vaqtida zarba berishga o’rgatish . Guruh bilan “ bir yoqadan bosh chiqarib” ishlashga, “ hamma bir kishi uchun, bir kishi hamma uchun”, “ birlashgan o’zar, birlashmagan to’zar “ maqolining hayotdagi isbotini ko’rsatish bilan o’quvchilarni birlashib, maslahatlashib, bir-birini fikrini hurmatlashga o’rgatish;

3 Rivojlantiruvchi: O’quvchilarga darsni tushuntirish vaqtida o’quvchilarni qiziqtirish uchun ularni guruhlarga bo’lib, guruhlar bilan ishlash , test savollari, boshqotirmalar orqali dars rivojlantiriladi. O`quvchilarning to`g`ri fikrlashini rivojlantirish.

DTS talablari: Bolalarga Vatan tuyg’usi fani haqida ma`lumot berish.O’quvchilar dars davomida o’rganishi kerak bo’lgan bilim, ko’nikma, va malakalar

Bilim: O’quvchilar «vatan» deganda nimani tushunishini, Butun Yer yuzi - vatan, degan fikrga munosabatingiz q anday?Ona Vatanimiz bilan bog'liq holda shakllangan qanday qadriyatlarni bilishini,Insonning vatani uning tashqi ko'rinishi va fe'1-atvoriga ta'sir etadimi?

Vatanparvar ajdodlarimizdan kimlarni bilasiz?Xalqimizning Ikkinchi jahon urushi yillarida turli millat vakillarigako'rsatgan insonparvarlik fazilatlari haqida bilishi

Ko’nikma: O’quvchilar Vatan , mahalla , shahar , Vatanni anglashi haqida tushuncha hosil qilish

Malaka: O’quvchilar darslik matni bo’yicha mustaqil ishlashi,, darslik va hujjatlar asosida ayrim hodislarga tavsif berish , ularni baholash va munosabat bildirish

Dars turi: Amaliy, og`zaki

Dars jihozi: 1. 5 sinf “Vatan tuyg’usi ” darsligi

2.Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch

3. Mavzuga oid rasmlar, boshqotirma va test savollari

4. Doska , bo’r, daftar , ruchka

Dars jarayonining mazmuni :

1. Vatan tushunchasi

2. Vatanni anglash

3. O’zbekiston vatanim manim

Dars jarayoni

1.Tashkiliy qism 4 minut

2.O’tilgan mavzuni takrorlash( mustahkamlash) 12 minut

3.Yangi mavzuni tushuntirish 10 minut

4.Yangi mavzuni mustahkamlash 14 minut

5.O’quvchilarni baholash 3 minut

6. Uyga vazifa 2 minut

Darsning borishi:

I. Tashkiliy qism.

a) salomlashish.

b) davomatni aniqlash.

II .O’tilgan mavzuni takrorlash

1. Prezident Islom Karimov ona yurtimizni qanday ta'riflaydi?

2. Abdulla Avloniy vatan haqida nima degan?

3Vatan deganda nimani tushunasiz? Kichik vatan deganda-chi?

4Mahalla so'zi qanday ma'noni anglatadi?

5Mustaqillik yillarida mahalla qanday boshqaruv idorasiga aylandi?

6Yurtimizda qaysi yilga «Obod mahalla уШ» deb nom berildi?

7Ona Vatan degan ulug' tushuncha odamzod uchun nimaning

timsolidan boshlanadi?

8Qishloq deganda ko'z oldimizda nimalar namoyon bo'ladi?

9Yurtimizda 2009-yil qanday nom bilan atalgan edi?

10Toshkent shahri qachon «Islom madaniyati poytaxti» deb e'lon
qilindi?

III. Yangi mavzuning bayoni

Aziz o'quvchi, Vatanni anglash uchun uni chin yurakdan sevib ardoqlab yashash kerak.Vatan tushunchasi aniq joy bilan bog'liq bo'lgani uchun uning hududida o'ziga xos qadriyatlar, betakror ma'naviyat egasi bo'lgan xalq shakllanadi. Vatan shu xalqning mehnati, yaratuvchilik salohi-
yati tufayli rivojlanadi. Vatanning aniq bir hudud bilan bog'liq ekanini tan olmaydigan, biz uchun butun yer yuzi — vatan, degan falsafa bilan yashaydigan odamlar ham bor. Ilm-fanda kosmopolitlar deb ataladigan bunday zotlar aslida vatansizlik g'oyasini targ'ib etadi.Bunday qarashlar zararhdir. Chunki inson o'zi tug'ilib, unib-o'sgan joyga mehr qo'ymasa, uni haqiqiy vatan deb bilib, asrab-avaylamasa, gullatib-yashnatmasa, avlodlariga meros qihb qoldirmasa, men
uchun hamma yer vatan, degan tushuncha bilan yashaydigan bo'lsa, hayotda rivojlanish ham, doimiy qadriyat va an'analar ham bo'lmaydi.Ilm-fanda yana bir tushuncha - o'troq hayot degan ibora bor. U Vatan tushunchasi bilan bevosita bog'Uq. Chunki o'troq hayot bir joyda ildiz otib, doimiy muqim, ya'ni boshqa yerga ko'chmay yashashni bildiradi. Tabiiy shart-sharoiti qanday bo'lishidan qat'i nazar, o'z tug'ilib o'sgan zaminiga butun qalbi va vujudi bilan bog'langan inson
yoki xalqgina o'troq hayot kechira oladi. Buni tarix necha bor isbotlagan. Aniq bir joyda qo'nim topib, o'troq hayot kechirgan xalqlar dunyo madaniyati rivojiga katta hissa qo'shgan.Bizning xalqimiz azaldan ana shunday o'troq hayot kechirib kelgan qadimiy xalqlardandir. Yurtimiz zaminida bundan uch ming yillar oldin «Avesto» kabi buyuk kitoblar yaratilgani, Samarqand, Buxoro, Xiva,Shahrisabz, Termiz, Qarshi, Marg'ilon, Toshkent kabi shaharlarirniz o'rnida madaniy hayot an'analari shakllana boshlaganidan dalolat beradigan ko'plab ko'hna ashyolar topilayotgani buni tasdiqlab kelmoqda.Vatandagi har qarich yer,har bir hududning o'ziga xos xosiyati, fayz-u tarovati bor. Masalan, yurtimizning hamma joyida ham anor o'sadi. Lekin hechyerning anori Quva yoki Shahrisabz anoriga teng kelmaydi.Yurtimizning hamma joyida ham anjir o'sadi, ammo ularning
ichida Samarqand anjirining mazasi beqiyosdir. Buyuk ajdodimiz Zahiriddin Muhammad
Bobur Movarounnahr viloyatlaridagi qovunlar haqida gapirib,Buxoro qovuni haqida alohidato'xtaladi: «Buxoroda har jins qovundin ko'p bo'lur va yaxshibo'lur».Xalqimiz bunday xosiyatli joylar va ne'matlarni «duo ketgan» deb ta'riflaydi. Masalan,«Farg'onaning yeriga duo ketgan», «Parkentning uzumiga duo ketgan», «Kattaqo'rg'onning mayiziga duo ketgan» tarzida. Bunda mazkur ne'matlar yetiladigan joylar Yaratganning irodasi bilan mana shunday betakror qilib yaratilganiga urg'u beriladi.