Jismoniy tayyorgarlik

GLOSSARIY

Toshkent 2022


GLOSSARIY
OHTM – Oliy harbiy ta’lim muassasasi
Jismoniy tayyorgarlik - O‘zbekiston Respublikasi Mudofaa vazirligi qo‘shinlarida olib boriladigan jangovar tayyorgarlikning asosiy fanlaridan biri bo‘lib, shaxsiy tarkibga beriladigan harbiy ta’lim va tarbiya jarayonining muhim va ajralmas qismi hisoblanadi.
Jismoniy sifatlar – kishining jismoniy shayligini belgilovchi faol harakatlanish faoliyatini ta’minlaydigan organizmning funksional xususiyatidir. Jismoniy sifatlarga quyidagilar kiradi: tezlik; chidamlilik; kuchlilik; chaqqonlik; egiluvchanlik.
Tezlik sifati – kishining harakatlanish amallarini qisqa vaqt ichida texnik samaradorligini saqlagan holda bajara olish qobiliyatini anglatadi.
Chidamlilik sifati – kishining o‘z harakatini yuqori darajada, uzoq vaqt davomida samarasini susaytirmagan tarzda bajara olish qobiliyatini anglatadi.
Chaqqonlik sifati – kishining harakatlarni aniq bajarish (koordinatsiya), shuningdek, yangi va kutilmagan vaziyatlarda yuzaga keladigan vazifalarni o‘z vaqtida va oqilona hal qila olish qobiliyatini anglatadi.
Egiluvchanlik sifati - kishining harakat tayanch apparatlarining morfofunksional xususiyati bo‘lib shu apparat bo‘g‘inlarining harakatchanligi, uning maksimal amplitudasi (og‘ishi, egilishi, buklanishi, cho‘zilishi, qayishkoqligi, buralishi va h.k.) bilan o‘lchanadi.
1-mashq - 10 x 10 metr masofaga moki yugurish mashqi (Kuper testi).
2-mashq-100 metrga yugurish mashqi.
3-mashq-400 metrga yugurish mashqi.
4-mashq-1 kilometrga yugurish mashqi.
5-mashq: a) Kuperning 12 daqiqalik yugurish testi;
b) 3 kilometrga yugurish mashqi.

6-mashq:a) 5 kilometrga yugurish;

b) 10 kilometrga yugurish;
v) 5 va 10 kilometrga kross yugurish.
7-mashq-qurol va anjom-aslaha bilan yugurish mashqlari:
a) 3 kilometrga qurol va anjom-aslaha bilan yugurish mashqi;
b) Armiya biatloni.
8-mashq-kuchni rivojlantirish uchun mashqlar kompleksi:
a) 1 daqiqa davomida bajariladigan majmuaviy kuch mashqi;
b) 2 daqiqa davomida bajariladigan majmuaviy kuch mashqi;
v) kuch chidamliligini baholash (Kuper) testi;
g) kuch chidamliligini baholash (Kuper) testi.