"bank ishi" kafedrasi

Mablag‘lar
 
 
Mablag‘larni 
manbasi (tashkil topish) 
 
 
 
joylashtirish (aktiv) 
 
Depozitlar 
Kassali aktivlar 
Olingan 
kreditlar 
Vakillik 
hisobvarag‘idagi 
mablag‘lar 
Emissiya 
qilingan qarz 
qimmatli 
qog‘ozlar 
Umumiy fond 
mablag‘lari
Qimmatli 
qog‘ozlar 
Bank
kapitali
Ssudalar 
Asosiy vositalar 
 
1-rasm. Umumiy fond mablaglari modeli yordamida aktivlarni boshqarish. 
 
 
Ushbu rasmda ko‘rish mumkinki, tijorat banki tomonidan jalb qilingan mablag‘lar 
avval umumiy fondga yig‘iladi va ehtiyojga qarab turli yo‘nalishlarda foydalaniladi. 
Masalan, jismoniy shaxslarning bankdagi jamg‘arma depozitlari shakllantirilsa, ushbu 
mablag‘ kassada aks ettiriladi va bank ushbu mablag‘lardan xizmatlarni ko‘rsatish yoki 
mahsulotlarni realizatsiya qilishda erkin foydalanadi. Ushbu usuldan xalqaro amaliyotda 
ham O‘zbekiston bank amaliyotida ham keng foydalaniladi. CHunki samaradorlik yuqori 

---

203 
bo‘lgan usul hisoblanadi. Albatta barcha metodlar singari mazkur metod universallikka 
da’vo qilmaydi, Metodning kuchsiz tomoni aktiv va passivlar bog‘liqligiga 
ahamiyatining yo‘qligidir.
Tijorat banklarida shuningdek, jalb qilingan mablag‘lar to‘g‘ridan-to‘g‘ri aktivlarga 
joylashtirilishi mumkin. Jalb qilingan ma’lum muddatga jalb qilinadi va ushbu muddat va 
summaga mos aktiv operatsiyalarga yo‘naltiriladi. Ushbu usul texnik jihatdan murakkab 
va riskli hisoblanadi. Quyidagi rasmda aktivlar va passivlarni boshqarishning taqsimlash 
metodiga muvofiq boshqarish tartibi keltirilgan. 
 
Mablag‘lar Likvidlilik-