Amonov firdavsning ishlab chiqarish texnologik amaliyoti

Bo‘g‘ozlikni tashqi tomondan tekshirish. Hayvonning bo‘g‘ozligini aniqlash qorin shaklining o‘zgarishi va homilaning harakat qilishini payqash, shuningdek, uni tashqaridan paypaslab ko‘rish, homilada yurak o‘rishini ona qorin devori orqali Eshitish yo‘li bilan o‘tkaziladi.
Sigir va biyalarning bo‘g‘ozligini tekshirishda hayvonlarning so‘nggi tuqqan va urug‘lantirilgan vaqti ko‘rsatilgan aniq yozuvlar (urug‘lantirish restri, sun’iy urug‘lantirish jurnali va boshqalar), anamnez ma’lumotlari va hayvonni tashqi tomondan ko‘zdan kechirish, hayvonning bo‘g‘ozlik muddatini ichki tekshirish usullari bilan aniqlash natijalari umumlashtirilib, xulosa qilinadi. Oxirgi marta tabiiy yoki sun’iy urug‘lantirilgandan keyin navbatdagi jinsiy moyillik va kuyikish belgilari kuzatilmasa, hayvon taxminiy bo‘g‘oz deb hisoblanadi.
Eshitib ko‘rish (auskultasiya) usuli faqat qoramollarda qo‘llanilib, homilada yurak urishini eshitishga asoslagandir. Bu usul bevosita qorin devoriga qo‘loqni qo‘yish yoki fonendoskop yordamida Eshitish orqali amalga oshiriladi.
Sigirning qorin devori orqali homilaning yurak urishini quloq yordamida Eshitayotganda hayvon oyog‘i bilan tepishi yoki dumi bilan urishi mumkin. Shu sababdan homilaning yurak urishini fonendoskop bilan Eshitish maqsadga muvofiqdir.
Keyingi paytlarda homilada yurak urishini aniqlashda ultratovushli tekshirish asboblaridan foydalanilmoqda.
Ichki tomondan tekshirish usullari. Bunda bo‘g‘ozlik qin orqali va to‘g‘ri ichak orqali (rektal) tekshiriladi.
Qin orqali (vaginal) tekshirish qin va bachadon bo‘yinchasining qin qismini ko‘rish (osmotr) usulida tekshirishga asoslanadi. Bo‘g‘oz hayvonlarda qin va bachadon bo‘yinchasining shilliq pardalari oqargan va quruq, yopishqoq yupqa shilimshiq modda bilan qoplanganligi sababli qin oynasi biroz qiyinchilik bilan yuboriladi. Bachadon bo‘ynichasi mahkam yopilgan va uning teshigi quyuq shilimshiq modda bilan yopilgan
Amaliyotning keying kuni “Veterinariya sanitariya ekspertizasi”fanidan
“Hayvonlarni so’yishdan oldin klinik tekshirish, chorvachilik mahsulotlari va oziq-ovqat mahsulotlarini veterinariya-sanitariya ekspertizasidan o’tkazish ishlarida ishtirok etish maqsadida yaqin o’rtada joylashgan go’sht sanoati korxonasining (go’sht kombinati, qushxona) tuzilishi, joylashishi, ulardagi sexlarning ishi, chiqindi suvlarini zararsizlantirish usullari bilan tanishish.” mavzusida amaliyot olib bordik
Aholini yuqori sifatli go’sht va go’sht mahsulotlari bo’lgan talabini qondirish uchun so’yishga kelgan hayvonlarni so’yishdan oldin yaxshilab tekshirish ishlarini olib borish va sanitariya gigiyena qoidalariga qat’iy rioya qilinishi shart.Hayvonlar hozirgi kunda asosan qushxonalarda veterinar vrach tekshiruvidan o’tgandan keyin so’yiladi.Agar hayvonlarda biror kasallik belgilari aniqlansa so’yishga ruxsat etilmaydi.
So’yiladigan hayvonlarni yoshi, jinsi, semizligi va zotiga qarab toifalarga ajratiladi.
So’yiladigan hayvonlarni semizligini aniqlashda muskul to’qimalarining o’sishi va yog’ni to’planishiga e’tibor beriladi.
Buning uchun hayvonlar tashqi tarafidan chuqur tekshirilib, qo’l bilan tananing yog’ to’planadigan joylari paypaslab ko’riladi.
Bunda tananing quyidagi joylari ya’ni: bo’yin, ko’krak qismi, kurak suyagining atrofi, biqini, qovurg’alari, yelka, dum va yelining oldingi tomoni ko’riladi.
Mollarni semizligini aniqlashda Quyidagilarga alohida e’tibor berish kerak, ya’ni yosh mollarda yog’ asosan muskul to’qimalarining orasida, katta mollarda esa teri tagida va ichki organlar atrofida to’planadi.
Har xil kasalliklarni oldini olish maqsadida qushxona maydoni baland devor bilan o’raladi. Qushxona maydonini katta qismida mollarni vaqtincha saqlash uchun bino va ochiq joy bo’ladi, hamda karantin hovlisi, shu hovlida izolyator va sanitariya bo’limi joylashadi.
Qushxonada quyidagi bo’limlar bo’ladi:

• 
  so’yish va maydalash
  
• 
  ichak bo’limi
  
• 
  terilarni tuzlash bo’limi
  
• 
  go’shtni saqlash
  
• 
  yog’ va kalla pocha bo’limi
  

Yuqorida aytilgan bo’limlardan tashqari xar bir qushxonada go’sht va boshqa mahsulotlarni saqlash uchun mazlatkichlar (sovutkich), qonni yig’ish uchun alohida bino, hamda veterinariya tekshirish xonasi bo’ladi.
Shu bilan birgalikda, yaroqsiz mahsulotlarni kuydirish uchun alohida kuydirish sexi bo’lib, bu sex ishlab chiqarish sexlaridan ancha uzoqlikda bo’lishi lozim. Mollarni iste’mol uchun yaroqsiz tana va ichki organlari: embrioni, talog’i va jinsiy organlari,

shu sexga yuboriladi. Qushxonalarda so’yilgan yirik mollarni tanasi hamda terisini qayta ishlash uchun chig’iriq yoki elektromotor, qo’y echkilarni qonsizlantirish uchun yuzasi botiq stollar, mollarni osish uchun va tana hamda ayrim organlarni veterinariya-sanitariya ekspertizasiga tayyorlash uchun maxsus ilmoqlar bo’ladi.

Qushxonalarda yirik mollarni tanasini bir joydan ikkinchi joyga kuchirish uchun relsli osma yo’llar, zanglamaydigan rux tunukalar qoplangan stollar, konservasiyalangan ichak, chala tayyor mahsulotlarni saqlash uchun maxsus yashiklar, yog’ eritiladigan qozonlar, qaynoq suv solinadigan katta tog’oralar bilan jihozlanadi.
Agar kasal mollar so’yiladigan bo’lsa, ular sog’lom mollardan keyin so’yiladi, sungra sexlar to’liq tozalani zararsizlantiriladi (xlorli eritma bilan). Sexlar 3,5 m balandroq qurili, iflos suvlar chiqib ketishi uchun poli suv oqadigan tomonga 1,5^o nishot qilib ishlanadi. Oqova suvlar ham zararsizlantiriladi.