Amonov firdavsning ishlab chiqarish texnologik amaliyoti

Episervikal usulda sun’iy urug‘lantirish. Grekcha - epi - oldiga, serviks - bachadon buyinchasi degan ma’noni anglatadi. Ya’ni bu usulda sperma bachadon buyinchasi sfinktori yaqiniga yuboriladi. Bu usuldan faqat urug‘lantirish yoshidagi tanalarni urug‘lantirishda foydalaniladi, chunki ularda qinning kistasimon kengaygan qismi yo‘q.
Sun’iy urug‘lantirish texnikasi: hayvon fiksasiya qilingandan keyin, poliEtilen ampula yoki shprisga 35-40 sm uzunlikdagi polisterol katetr ulanib, umurtqa pog‘onasiga nisbatan 20-30⁰ qiyalikda balandga qilinib qinga kiritiladi, keyin undagi urug‘ bachadon buyinchasi sfinktoriga yaqin joyga tukiladi. Klitorni Engil massaj qilish bilan katetr ohista chiqarib olinadi. Bu usulda sun’iy urug‘lantirishda bir doza urug‘da kamida 10 mln dona ilgarilama harakatlanuvchi aktiv spermatozoidlar bo‘lishi lozim. Episervikal usulda sun’iy urug‘lantirishning kamchiligi shundan iboratki, faqat tanalarni urug‘lantirishda foydalaniladi. Otalanish ko‘rsatkichi 60-70%.
Vizo-servikal usulda urug‘lantirishda turli konstruksiyadagi shpris-katetrlar qo‘llaniladi.
Qin oynasi va shpris-katetr ishlatishga tayyorlangach, hayvonning jinsiy lablari toza iliq suvda sovinlab yuvilib, furasillinning 1;5000 nisbatli eritmasi bilan namlanadi va paxta bilan artib quritish orqali urug‘lantirishga tayyoranadi.
Qinga yuborishdan oldin qin oynasi harorati 38-40°C bo‘lgan fiziologik eritma bilan namlanadi. Sigirni urug‘lantirish uchun iliq shpris-katetrga oldindan faolligi tekshirilgan spermadan Etarli miqdorda olinadi. Qin oynasi yopiq holda pastdan yuqoriga qaratilib, sekin qinga yuboriladi. Yuborish vaqtida qin oynasining dastasi yon tomonga qaratilgan bo‘lishi kerak. Oyna qinga yuborilgandan keyin dastasi pastga tushiriladi va bachadonning bo‘yni ko‘rinadigan darajada ochiladi. Agar qin oynasi sovuq bo‘lsa va qo‘pollik bilan yuborilib, juda katta ochilsa qinning devorlari cho‘zilib sigirda kuchanish yuzaga keladi va oqibatda spermani yuborish mumkin bo‘lmay qoladi yoki sperma bachadon buyinchasidan to‘liq qaytib chiqadi.
Bir qo‘l bilan qin oynasi ochiq holatda tutilib, ikkinchi qo‘l bilan katetr bachadon buyinchasi kanaliga 4 sm chuqurlikka kiritiladi, keyin biroz orqaga tortilib, porshenga ohista bosilib sperma yuboriladi. Shundan so‘ng shpris-katetr chiqarib olinib, qin oynasining dastasi yon tomonga qilinib shoxlari yopiladi va sekin qindan chiqarib olinadi.