5.Parenteral yo‘l. Bu yo‘l dorilar organizmga tushishini tezlashtiradi. Buning uchun sterillangan eritmalar kuydiruvchi va qitiqlovchi ta’sir ega emas dorilar qo‘llaniladi. Dorilar turli shirin va ignalar yordamida aseptika qoidalari asosida ine’ksiya qilinadi.
a) Teri ostiga yuborish. Bu yo‘l orqali suvli, spirtli va moyli eritmalar mayda hayvonlarga 0,1-2 ml, katta hayvonlarga 2-20 ml miqdorda yuboriladi. Dorilar teri ostiga qoramollarga bo‘yin yuzasiga, qo’ylarga-son oblasti ichki qismiga, it va mushuklarga – en qism yoki ichki son sohasiga, cho’chqalarga-quloqga yoki son ichki qismiga yuboriladi. Dori ta’siri 2-15 daqiqadan keyin boshlanadi.
b) Muskul ichiga. Bu yo‘l bilan ham dorilarni suyuq shaklidagilar muskul ichiga yuboriladi. Bu yo‘l bilan yuborilganda teri ostidagiga qaraganda ta’sir tez bo‘ladi.
v) Vena ichiga. Bu yo‘l bilan dorilar maxsus shpritslar yordamida (jane), vositasiz to‘g‘ri qonga ta’sir ko‘rsatish uchun yuboriladi.
Ot va tuyalarga dorilar buyintiriq venasiga, qoramol, qo’y – echkilarga buyinturiq venasiga, cho’chqa quloq venasiga, itlar elka yoki tirsak venasiga asosan suvli eritmalari yuboriladi.
g) Arteriya ichiga. Bu yo‘l juda kam qo‘llaniladi, ko‘pincha bosh va oyoq kasalliklarida kimyoterapevtik vositalar yuboriladi.
6. Ingalyasiya yo‘l bilan. Bu nafas organlari orqali dorilarni yuborish. Bu yo‘l bilan gaz, par va azrozol holatdagi dorilar yuboriladi va mahalliy, rezorbtiv, reflektor ta’sir qiladi. Dorilar o‘pkaga tushgach yaxshi va tez so‘riladi.
Ingalyasiya yo‘li nafas organlarini o‘tkir va surunkali kasalliklarida, narkoz chaqirish maqsadida, yuqumli kasalliklarni davolashda kimyoterapevtik dorilar individial va guruh holda qo‘llaniladi.
Bugungi amaliyot mavzusi
“Dori moddalarni sterillashni o‘rganish. Dori moddalar ta’sir mexanizmi, farmakodinamikasi, qo‘llashdagi samaradorligini aniqlashni o‘rganish; Dori moddalar olish uchun kerak bo‘ladigan hujjatlar shakllarini o‘rganishi lozim.”
Kasal hayvonlarni davolashda qo’llaniladigan dori vositalari yuborishdan oldin sterillanadi.Sterillash asosan qaynoq suv, spirt kabilar bilan amalga oshiriladi.Sterillangan dori vositalari zararsiz va xavfsiz bo’ladi hech qanday nojo’ya ta’sir ko’rsatmaydi.
Hayvonlarga dori moddalari yuborilganda yuborilayotgan hayvon organizmlari har xil bo’lganligi sababli turlicha ta’sir ko’rsatadi.Farmakodinamika- bu dorilar ta’sirida organizmdagi kompleks o‘zgarishlar bo‘lib, dorilarni organizmga yuborganda ta’siri boshlangandan to ta’siri yo‘qolgangacha bo‘lgan davrni o‘z ichiga oladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |