«Ўзбекистон давлати ва ҳУҚУҚи асослари» (8-синф) дарслиги бўйича саволлар ва жавоблар

«Ҳуқуқий онг» деганда нимани тушунасиз, моҳиятини айтинг?

Жавоб: Ҳуқуқий онг инсоннинг ўз маърифат ва маънавият даражасига таянган ҳолда жамиятда амал қилаётган ҳуқуқий талаб ва нормаларнинг мазмунини тушуниш ва моҳиятини англашидир. Демак, жамият аъзоларининг ҳуқуқий онги юксак бўлиши учун улар маърифатли ва юксак маънавият эгаси бўлишлари зарурдир. Ҳуқуқий онг нинг юксаклиги шахснинг фуқаролик жамиятининг тўлақонли аъзоси ва ҳуқуқий демократик давлатнинг ҳақиқий фуқароси бўлиши учун камлик қилади. Бунинг учун инсон ҳуқуқий маданиятли инсон бўлиши зарур.

156. 
     «Ҳуқуқий маданият» деганда нимани тушунасиз, унинг аҳамиятини айтинг.
     

Жавоб: Шахснинг ҳуқуқий маданияти деганда фуқаронинг ўз ҳақ-ҳуқуқларини ҳуқуқий онгига таянган ҳолда ўзгалар манфаатига зид келмайдиган тарзда амалга ошириши тушунилади.
Ўз ҳуқуқий маданиятини шакллантириш учун шахс: ўз ҳуқуқий билимларини муттасил ошириб бориши; амалдаги қонунчилик ҳужжатлари билан таниш бўлиши; ҳуқуқий фаолиятда аждодларимиздан мерос бўлиб келган ижтимоий қоидаларни ҳам эътиборга ола билиши; ҳокимият органларининг функциялари ва вазифаларини билиши ва улар билан ўзаро муносабатларга кириша олиши; ҳуқуқ-тартибот соҳасининг жамиятдаги ўрнини тўғри идрок қилиши ва уларнинг вазифаларини тўғри англаши зарурдир.

157. 
     Ҳуқуқий маданиятни шакллантиришда Ўзбекистон Республикаси Конституцияси қандай роль ўйнайди?
     

Жавоб: Юксак ҳуқуқий маданиятга эга инсонни тарбиялаш қандай воситалар ор қали амалга оширилади, инсоннинг ҳуқуқий маданиятига қандай омиллар таъсир кўрсатади қабилидаги саволларга жавоб ҳуқуқий таълим ва маърифатни кучайтириш, ҳуқуқий тарғиботни янада яхшилаш замирида ётади. 2019 йилнинг 9 январь куни Президентимиз томонидан «Жамиятда ҳуқуқий онг ва ҳуқуқий маданиятни юксалтириш тизимини тубдан такомиллаштириш тўғрисида»ги фармони қабул қилинди. Унда ҳар бир инсон мамлакатимизда истиқомат қилар экан, унинг манфаатлари шу жамиятнинг бошқа аъзолари томонидан ҳурмат қилинишига эришиш лозимлиги таъкидланади. Ҳозирги кунда бундай эмас. Чунки бундай бўлиши учун аҳолининг ҳуқуқий онги ва ҳуқуқий маданияти юксак даражада бўлиши талаб этилади. Афсуски фуқароларнинг ҳуқуқий саводхонлик даражасини оширишга, уларнинг ҳуқуқий онги ва ҳуқуқий маданиятини юксак даражага кўтаришга тўсқинлик қилаётган бир қатор муаммо ва камчиликлар мавжудлиги фармонда қайд этиб ўтилган.

158.