«Ўзбекистон давлати ва ҳУҚУҚи асослари» (8-синф) дарслиги бўйича саволлар ва жавоблар

Интизомий ҳуқуқбузарлик деганда нимани тушунасиз?

Жавоб: Интизомий ҳуқуқбузарлик – хизмат бурчини бажариб турганда ҳар қандай меҳнатда мажбурий бўлган меҳнат тартиб-қоида ларининг ва раҳбарликка бўйсуниш тамойилларининг бузи лиши. Масалан, ишга, ўқишга кеч қолиш; ишга ёки ўқишга сабабсиз келмаслик ёки сабабсиз кетиб қолиш;ишга маст ҳолда, спиртли ичимликлар, наркотик моддалар истеъмол қилган ҳолда келиш ва бошқалар.

167. 
     Фуқаролик ҳуқуқбузарлик деганда нимани тушунасиз?
     

Жавоб: Фуқаролик ҳуқуқбузарлиги – инсонларнинг мулкига ёки шахсига қарши қонунга хилоф ҳаракат (ёки ҳаракатсизлик) натижасида етказилган зарар. Масалан, бир шахсдан қарз олиб, уни вақтида қайтармаслик; шартномаларни, мажбуриятларни бажармаслик ва бошқалар.

168. 
     Маъмурий ҳуқуқбузарлик деганда нимани тушунасиз?
     

Жавоб: Маъмурий ҳуқуқбузарлик – қонунга биноан маъмурий жавобгарликка тортиш назарда тутилган, фуқароларга, табиий муҳитга нисбатан (қасддан ёки эҳти ётсизликдан) содир этилган ҳаракат ёки ҳаракатсизлик. Масалан, майда безорилик; йўл ҳаракати ва транспорт воситаларидан фойдаланиш қоидалари;пас порт тизими ва қайд этиш қоидаси (ҳарбий ва паспортни рўйхатдан ўтказиш қоидалари); электр энергиясидан фойда ла ниш қоидаларини бузиш, атроф-муҳитни, тарихий ва маданий ёд гор ликларни муҳофаза қилиш соҳасидаги ҳуқуқ бузарликларни олиш мум кин.

169. 
     Ҳуқуқбузарлик объекти деганда нимани тушунасиз?
     

Жавоб: Ҳуқуқбузарлик объекти – ҳуқуқ билан тартибга солинадиган ва муҳофаза қилинадиган ижтимоий муносабатлар. Ижтимоий муносабатлар ўзи нима, деган саволга қуйидагича жавоб бериш мумкин. Одамлар ижтимоий ҳаёт да ўз хатти-ҳаракатларига жавоб беришга мажбурлар. Улар ижтимоий ҳаёт да бир-бирлари билан ўзаро муносабатга киришадилар. Айнан мана шу муносабатлар – ижтимоий муносабатлар.

170. 
     Ҳуқуқбузарлик субъекти деганда нимани тушунасиз?