«Ўзбекистон давлати ва ҳУҚУҚи асослари» (8-синф) дарслиги бўйича саволлар ва жавоблар

Жавоб: уқуқбузарлик субъекти -ҳуқуққа зид айбли қилмишни содир этган шахс дир. Айнан шу шахс ҳуқуқбузар деб аталади. Ҳар қандай шахс ҳам ҳуқуқбузар деб тан олинавермайди. Ҳуқуқбузарлик субъекти деб тан олиниши учун шахс ўз қилмишига жавоб бера оладиган, ақли расо бўлиши шарт.

171. 
     Юридик жавобгарлик деганда нимани тушунасиз, моҳиятини айтиб беринг.
     

Жавоб: Юридик жавобгарлик – ҳуқуқбузарликни содир этган шахснинг ҳуқуқ нормаларига асосланган, ўз қилмиши учун жавоб бериши, давлат мажбурлов чоралари кўринишидаги оқибатларга дучор бўлиши ва уларни бошидан кечиришидир.Ҳуқуқбузарлик учун жазонинг муқаррарлиги, ҳар қандай ҳуқуқбузарлик маълум бир жавобгарлик билан бўғланганлиги табиий ҳол. Лекин ижтимоий жавоб гарликнинг барча шакллари ҳам доимо ҳуқуқий жавобгарлик билан айнан бир хил эмас.Ҳуқуқий нормаларга асосланган ва давлат мажбурлов нормалари билан боғ лиқ бўлган жавобгарлик юридик жавобгарликни ташкил қилади ва айнан шу жавобгарликни ўрганиш ҳуқуқшунослик фанининг вазифаларидан биридир.Юридик жавобгарликка асос бўлиб ҳуқуқбузарлик, яъни ҳуқуқий нормаларни бузиш ҳисобланади.

172. 
     Юридик жавобгарликнинг қандай турлари мавжуд?
     

Жавоб: Ҳуқуқбузарлик турлари юридик жавобгарлик турларига мутаносибдир: фуқаролик ҳуқуқбузарлиги – фуқаровий (моддий) ҳуқуқий жавобгарликни; маъмурий ҳуқуқбузарлик – маъмурий жавобгарликни; интизомий ҳуқуқбузарлик – интизомий жавобгарликни; жиноий ҳуқуқбузарлик – жиноий жавобгарликни келтириб чиқаради

173. 
     Юридик жавобгарликни амалга ошириш тартибини айтиб беринг.
     

Жавоб: Юридик жавобгарлик суд тартибида, маъмурий тартибда ёки интизомий тартибда амалга оширилади.Юридик жавобгарликнинг икки тури фарқланади: Жарима ёки жазо; Ҳуқуқни тикловчи жавобгарлик.
Ваколатли орган қонун асосида ҳуқуқбузарга нисбатан юридик жавобгарлик чораларини қўллайди. Бу чоралар ижтимоий муносабатларни мустаҳкамлаш, тартибга солиш ва муҳофаза қилишга қаратилгандир.

174.