Xozirgi zamon oziq-ovqat sanoati texnolog va muxandis xodimlaridan ishlab chiqarilayotgan maxsulotlari tarkibi qanday kimyoviy moddalar borligini chuqur bilishni talab qiladi

KIRISH

Xozirgi zamon oziq-ovqat sanoati texnolog va muxandis xodimlaridan ishlab chiqarilayotgan maxsulotlari tarkibi qanday kimyoviy moddalar borligini chuqur bilishni talab qiladi. Chunki bu moddalarni bilish iste’molchilar organizmida sodir bо‘layotgan turli fiziologik va patologik jarayonlar moxiyatini tushunishga yordam beradi. «DMT» korxonalarida mikrobiologik va texnologik nazorat xar taraflama tekshiruv bо‘lib, u xom-ashyolarni qabul qilishdan tortib, texnologik jarayonlarning borishidan to tayyor maxsulot chiqarishgacha barchasini о‘z ichiga oladi.

Insoniyat oldida birinchi navbatda turgan masala, oziq-ovqat masalasi bо‘lib kelgan va bundan keyin xam qoladi, chunki inson organizmining xayoti uchun zarur moddalarni oziq-ovqatdan oladi. Sifatli maxsulotlar tayyorlash avvalambor, xom-ashyo tarkibida bо‘lgan va maxsulotga qо‘shilgan kimyoviy moddalar turlari, tarkibini, tuzilishini, olinish usullarini xamda texnologik va organizmda xazm bо‘lish jarayonlarida qanday о‘zgarishlarga uchrashi mumkinligini bilib olishga bog‘liqdir.

Ishlab chiqarish maxsulotlarni turiga qaramay xamma bijg‘ish maxsulotlar korxonalari о‘simlik xom ashyolarini qayta ishlaydi. Maxsulot ishlab chiqarish texnologiyasi esa biokimyoviy jarayonlarga asoslangan va uni nazorat qilish, boshqarish bir xil parametrlar orqali amalga oshiriladi.

Mikrobiologik va texnologik nazorat laboratoriyalarda tekshirishlar olib borishga katta imkoniyatlar beradi. Tekshirish ishlari doimiy maxsulot sifatini aniqlab, kamchiliklarni vaqtida bartaraf qilish va yuqori sifatli maxsulotlar ishlab chiqarishni ta’minlaydi. Mikrobiologik va texnologik nazorat xom-ashyo, yarim tayyor maxsulot, tayyor maxsulotlarning tashqi kо‘rinishi, о‘rash va qadoqlashni о‘z ichiga oladi.

О‘simlik xom ashyosini tarkibi taxminan bir xil xisoblanadi. Xamma о‘simlik xom ashyosi tarkibida suv, xar xil uglevodlar, azotli moddalar, yog‘lar va boshqalar uchraydi. Modda miqdorini aniqlash prinsipi bir xil bо‘lgani uchun qanday xom ashyo bо‘lishidan qa’tiy nazar uni qо‘llash mumkin.

Oziq-ovqat sanoati xar bir tarmog‘ining texnokimyoviy nazorati, shu jumladan bijg‘ish maxsulotlari ishlab chiqarish tarmog‘i xom-ashyoni, yordamchi materiallarni, oraliq maxsulotlarni, tayyor maxsulotlarni va chiqindilarni tekshirish uslublarini о‘rganadi.

«Don va don maxsulotlarini saqlash texnologiyasi» fanini о‘qitishdan maqsad don va don maxsulotlarini saqlashni ilmiy tashkiliy usullarini, О‘zbekistondagi elevator sanoati korxonalari sharoitida don saqlash davrida kechadigan texnologik jarayonlarni boshqarish va saqlashga qabul qilinadigan donning xolatini о‘rgatishdan iboratdir.

"Don va don maxsulotlarini saqlash texnologiyasi" fanining vazifasi talabalarga don va don maxsulotlarining fizik xossalarini, saqlashda don va urug‘larda kechadigan fiziologik jarayonlarini, don zaxirasi zararkunandalari va ularga qarshi kurash choralarini, don massasi un, yorma va omixta yemni saqlashning rejim va usullarini о‘rgatadi.

Ushbu fanni о‘zlashtirgan talaba:

- don va don maxsulotlarining fizik xossalari xaqida chuqurroq ma’lumotga ega bо‘ladi;

- saqlashda don va urug‘larda kechadigan fiziologik jarayonlarni aytib bera oladi;

- don zaxirasi zararkunandalarga qarshi kurash choralarini eng optimal usulini tanlay oladi;

- don massasining (о‘z–о‘zidan qizish) salbiy xolati tо‘g‘risida ma’lumotga ega bо‘ladi;

- don maxsulotlarning saqlash rejimlari va usullari bilan tanishadi;

- tayyor maxsulotlarni jо‘natishda texnologik tadbirlarini amalda bajara oladi.