Savollar O'simlik xom ashyosi deganda nimani tushunasiz Xom ashyoni maydalanganlik darajasi qanday aniqlanadi Xom ashyoni namligi qanday aniqlanadi O'simlik xom ashyosi asosan qanday xususiyatlariga ko'ra tahlil qilinadi? Javoblar

Sanoat farmatsiya fakulteti

304B guruh talabasi

Karimjonov Abdurauf

Savollar

1.O'simlik xom ashyosi deganda nimani tushunasiz

2.Xom ashyoni maydalanganlik darajasi qanday aniqlanadi

3.Xom ashyoni namligi qanday aniqlanadi

4.O'simlik xom ashyosi asosan qanday xususiyatlariga ko'ra tahlil qilinadi?

Javoblar

1. O’simlik xom ashyosiga dorivor o‗simlikning barcha yoki ayrim qismlarining/organlari quritilgan yoqi yangi terib olingan xolati kiradi.

- Er ustki qismlari (bargi, kurtaklari, gullari, po‗stlog‗i)

- Ildizi va ildiz poyasi kiradi

- mevalari

- O‗simlik shoxlari va po‗stlog‗idagi yoriqlaridan oqib chiquvchi Tabiiy ajralmalari (kamed, balzamlar, smolalar, kamed-smolalar, sutli shiralar), yoki mevalariga maxsus qilinadigan kesmalar orqali

2. Muvofiq dorivor o‘simlik uchun normativ­texnik hujjatlarda ko‘rsatilgan xom ashyo sinamasi elakka joylashtiriladi va extiyotkorlik bilan, nozik xarakatlar bilan, qo‘shimcha maydalanishga yo‘l qo‘ymasdan elanadi. Maydalangan zarrachalarning elash jarayoni qachonki, o‘shimcha 1 daqiqa elash davomida elak orqali o‘tgan xom ashyoning 1% gina elakda qolsa tugallangan hisoblanadi.

Butun xom ashyo uchun elak orqali o‘tgan zarrachalar o‘lchanadi va analitik sinama massasiga nisbatan foiz miqdori aniqlanadi.

Kesilgan, maydalangan, poroshoksimon xom ashyoni elash uchun ikkta elak olinadi. Xom ashyo sinamasi yuqoridagi elakka joylashtiriladi va elanadi. So‘ng, yuqori elakda qolgan va pastki elakdan o‘tgan xom ashyo alohida o‘lchab olinadi va analitik sinamaga nisbatan yuqori elakdan o‘tmagan va pastki elakdan o‘tgan zarrachalarnin foiz miqdori hisoblab chiqariladi. Agar xom ashyo 100 g dan oshiq bo‘lsa u xolda o‘lchash jarayonida ±0,1 g. gacha xotolikka yo‘l qo‘lishi mumkin bo‘ladi, agar analitik sinamaning massasi 100 g. dan kam bo‘lsa u holda ±0,05 ruhsat etiladi.

Har bir hom ashyo uchun maydalangan zarrachalarning yo‘l qo‘yiladigan normasi normativ­texnik hujatlarda keltirilgan bo‘ladi.

3. Xom ashyodagi namlik, asosiy ta‘sir etuvchi va ekstraktiv moddalarning miqdori (olinadigan ekstrakt miqdorini aniqlashtiradi va xom ashyoni ekstraksiyalanish darajasini baholashga imkon beradi)
4. O'simlik xom ashyosi tahlil usullari:

-Organoleptik- tashqi ko’rinishi ko’zdan kechiriladi

-Maydalanganlik darajasini aniqlash

-Namlik miqdorini aniqlash

-Xom ashyo tarkibidagi biologic faol moddalarning miqdori aniqlanadi