X. U. Aliyev Darslikda umumiy patofiziologiya, tipik patologik jarayonlar asoslari va

va oqibatda buyrak komasining rivojlanishiga sabab boMadi. Odatda,
uremiya faol nefronlar miqdori 15— 10% dan past boMganida
kuzatiladi. Uremiyada barcha to'qima va a’zolaming toksik moddalar
ta ’sirida ikkilamchi shikastlanishi, atsidoz, suv-tuz alm ashinuvi­
ning chuqur buzilishi va natijada yurak-tomirlar, nafas, asab si-
stemalari faoliyatining pasayishi yoki to'xtashi ro'y beradi.
BUYRAK KASALLIKLARINI DAVOLASH ASOSLARI
Buyrak kasalliklarini davolash, asosan, quyidagi yo'nalishlarda
olib boriladi:
1. 
E tio tr o p y o 'n a lis h k a s a llik n i k e ltir ib c h iq a r u v c h i
sabablarni bartaraf qilishga qaratilgandir. Masalan, yalligManishda
an tib ak terial d o rila m i qoMlash, buyrak k a sa llig in i k eltirib
chiqaruvchi om illarni pasaytirish yoki yo'qotish va hokazo.
288

---

2. 
Patogenetik yo'nalish kasallik patogenezining turli bo'g'in-
larini uzishni ko'zda iiuadi. Bu maqsadda lurli xil im m u n o-
m odulyatorlar. allergik jarayonlam i pasaytiruvchi yoki to 'x ta -
tuvchi moddalar qo'llaniladi. Shuningdek, buyrak ishini yen gil-
latuvchi usullar, ya’ni gem od ializ. peritoneal dializ ham shu
m aqsadga qaratilgan. O rganizm ni buyrak yetish m ovch iligid a
to ‘pl;madigan toksik moddalardan tozalashning ensj samarali usuli
s u n ’iy buyrak orqali g e m o d ia liz q ilish d ir. Bu usul m axsus
d ia lizlo v c h i eritm aga yarim o'tk azu v ch a n m em brana orqali
qondagi toksik moddalarni o'tkazishga, ya’ni zaharli m oddalar­
dan tozalashga asoslangan. Buyrakning chuqur va qaytmas o'zga­
rish larida donor buyragi ko'chirib o'tkaziladi Buyrak transplanta-
tsiyasi odam da birinchi marta 1950-yilda muvaffaqiyatli am alga