Universiteti jurnalistika fakulteti

Tutlar
Kaltaklangan birodarlarim,...
Aytarsiz,
bu qadar isyon qayoqdan,
ammo tut dardini bilajak tutlar,
faqat temir kosov turar tayoqday
odamlar it kabi boylangan yurtda⁹⁹.
Ushbu she’rda keltirilgan Tut dardini tut biladi maqoli shoir tomonidan Qush tilini qush biladi maqolining individual shaklda o’zgartirilgan shaklidir. Tut dardini tut biladi ushbu paremiologik birlikda inson dardini dardi bor insogina tushunadi semasi mavjud bo’lib. She’rda inson tut daraxtiga o’xshatilgan. Odamlar it kabi boylangan yurtda misrasida qiynalgan xo’rlangan xalq it kabi boylangan o’xshatishi orqali chuqur ma’no aks ettirilgan. Inson konsepti shoir ijodida eng keng qamrovli mavzu bo’lib bunda ezilgan, xo’rlangan, g’ururi toptalgan va shu qismatiga rozi bo’lib yashayotgan xalq aks etgan.
“Qasam” she’ridan:
Aslida atirgul bo’yin taratgan
Bu o’ynoqi so’zlar menikimasdir.
Menga nonday zarur, qilichday keskir,
zaharday mard so’zlar bo’lsayoq basdir...
Yurtimni kezaman,
endi har narsa
egilgan narsalar tegar g’ashimga...
tokim buyuk tog’lar saltanatida
egilgan boshlarni
qilichlar kessin¹⁰⁰.
Ushbu she’rda egilgan narsalar bu egilib ko’nikib qolgan xalq, buyuk tog’lar buyuk ajdodlarimiz, “Egilgan boshlarni qilichlar kessin”, “Egilgan boshni qilich kesmas” paremasining shoir tomonidan o’zgartirilgan shakli chunki she’rni o’qir ekanmiz she’rda shoir chapak chalib kuzatib o’z manfatini o’ylaydigan inson emas u doim xalq dardi Vatanga bo’lgan muhabbati o’ti ila yonib yashagan. Insonlarning egilishi o’zgaga bosh egishi shoirda ichki isyon keltirib chiqargan natijada keskir qilich kabi so’zlar kerak menga deya maqolni ham o’zgartirib qo’llagan bunda o’zgaga egilma agar egilsang egilgan boshlarni qilich kessin degan sema kelib chiqadi. Inson konseptini she’riyatda tahlil qilar ekanmiz adabiy tahlildan ham uzilaolmadik chunki she’riyat bu adabiyot adabiyot esa bu tildir.
“Mehmondo’stlik” She’ridan:
O’zbeklar azaldan mehmonchi eldir,