Учебное пособие по предмету «Каракалпакский язык» написано и утверждено на основе учебного плана и рабочей программы. Учебное пособие предназначено для студентов высших учебных заведений, обучающихся по специальности на узбекском языке

Qaraqalpaqsha	Ózbekshe
Inglisshe
publicistika	publitsistika	journalizm
maqala	maqola	article

13. Konstituciya – turmısımız negizi
Rásmiy is qaǵazları
13.1. Tekstti oqıń. Ózbekstan Respublikası Konstituciyası.
Ózbekstan Respublikası Konstituciyası xalıqtıń tariyxı, mádeniy miyrası, milliy dástúrleri, qádiriyatları, ázeliy úrp – ádetlerine súyengen, dúnya tájiriybesi ulıwma tán alınǵan xalıqaralıq huqıqıy normalar, qádeler menen úylesimli halda jaratılǵan.
Konstituciyada sotsial – ekonomikalıq huqıqlar – miynet etiw, dem alıw, bilim alıw, materiallıq támiyinlew belgilep berilgen. Siyasiy huqıq hám demokratiyalıq erkinlikler: tiykarınan, puqaralar jámiyetlik birlespeleri, siyasiy partiyalarǵa uyımlasıw huqıqı, sóz hám baspa sóz erkinligi, sonday – aq puqaralardıń úy – jayınıń qol qatılmaslıǵı, jeke huqıqları belgilep ótilgen.
Konstituciyada ulıwma insanıylıq qádiriyatlarǵa, insanlar ortasında teń huqıqlıq, sotsiallıq qorǵaw qádiriyatlarǵa ayrıqsha itibar berilgen, kepillestirilgen.
Konstituciya – biziń jámiyetimizde eń áhmiyetli orındı iyeleytuǵın hár bir puqaranıń ol kim bolıwına qaramastan teń huqıqlılıǵın támiyinleytuǵın eń tiykarǵı nızam. Yaǵnıy bul biziń jámiyetimizde nızam aldında hámme teń huqıklı ekeninen derek beredi. Álbette, biz Konstituciyanı qansha úyrensek, sonshelli dárejede onı tereń túsinip tiykarǵı huqıq hám minnetlemelerimizdi ele de tolıǵıraq ańlap jetemiz.
41 – statyada «Hár bir adam bilim alıw huqıqına iye», – delingen.
13.2. Sorawlar hám tapsırmalar.
1. Tekstti oqıp shıǵıń hám sóylep beriń.
2. Ózbekstan Respublikasınıń Konstituciyasında kórsetilgen insan máplerin qorǵawǵa baylanıslı statyalardı oqıp, ne aytılǵanın talqılań.
3. 41 – statyada «Bilim alıw huqıqı» na iye ekenligi kórsetilgen. Usı bilim alıwǵa ázelden – aq ata – babalarımız úlken itibar qaratıp kelgen:
Jasta alǵan bilimiń
Tasqa oyılǵan xat penen teń.
Altın jerde qalsa da
Bilim jerde qalmaydı.
Besikten qábirge shekem ilim izle.
Usı joqarıdaǵıday Konstituciyanıń basqa statyalarında jáne qanday naqıl – maqallardı, frazeologizmlerdi qollanıp baylanıstırıwǵa boladı.
37 – statya, 50 – statya, 52 – statyalardı oqıp úyreniń.