Учебное пособие по предмету «Каракалпакский язык» написано и утверждено на основе учебного плана и рабочей программы. Учебное пособие предназначено для студентов высших учебных заведений, обучающихся по специальности на узбекском языке

Rásmiy is qaǵazları
Rásmiy is qaǵazları rásmiy hújjetler dep te ataladı.
Rásmiy is qaǵazları uslubınıń payda bolıwı hám rawajlanıwında eski jazba nusqalar tilindegi eski jazba ádebiy tildiń tásiri bar.
Jámiyettiń ósip baratırǵan talapları, óndiris orınları, mákemeler arasındaǵı baylanıstıń, qatnastıń jańa túrleri, xalıq xojalıǵınıń, ekonomikanıń rawajlanıwına baylanıslı rásmiy is qaǵazları uslubınıń bunnan bılay da jetilistiriliwi hám rawajlanıwı zárúr edi. Mine usı tiykarda is qaǵazlarınıń jańa túrleri payda boldı.
Qaraqalpaq ádebiy tili házir rásmiy is qaǵazlarınıń qáliplesken bir neshe túrlerine iye. Párman, nızam, buyrıq, qarar, reje, kelisim, shaqırıq, arza, ómirbayan, maǵlıwmatnama, minezleme, málimleme, bildiriw, shártnama, til xat, isenim xat, usınıs, gúwalıq, bayanlama, shaqırıw qaǵazları ulıwma, bunnan basqa da túrlishe mazmundaǵı hújjetler rásmiy is qaǵazları túrlerinen ibarat. Olardıń hár biri ózine tán uslublıq ayırmashılıqlarǵa hám belgilerge iye. Máselen, maǵlıwmatnama menen arzanıń dúzilisi, turaqlı túrde qollanılatuǵın sózler, sóz dizbekleri hám grammatikalıq konstruktsiyalar, sonday – aq kommunikativlik xızmeti hám mánisi jaǵınan bir – birinen úlken ózgeshelikleri menen ayırıladı.
Maǵlıwmatnama «beriledi usı maǵlıwmatnama …, sebebi ol» degen turaqlı bir qáliptegi konstruktsiya menen baslansa, arza kóbinese soranıw túrinde keledi.
Rásmiy is qaǵazları túrlishe formalarǵa hám hár qaysısına tán túrlishe ayrıqshalıqlarǵa iye bolǵanı menen funktsionallık kózqarastan olar hújjetlik – kommunikativlik xızmetine baylanıslı bir topardı quraydı. Mine tiykarǵı xızmeti arqalı ádebiy tildiń basqa uslublarınan ajıralıp turadı.
Rásmiy is qaǵazları uslubınıń tiykarǵı ayrıqshalıqları sıpatında tómendegilerdi atap ótiwge boladı.
1. Til arqalı qatnas dawamında bul uslub hújjetlik – kommunikativlik xızmet atqaradı.
2. Onda qáliplesken sóz dizbekleri hám grammatikalıq konstruktsiyalar jiyi qollanıladı. Olardıń sáykes hújjetlerde bir túrde qaytalanıp keliwi qáliplesken (qarar etedi, jasadıq usı akttı, beremen usı til xattı).
3. Usı tarawǵa tán rásmiy – hújjetlik sózler hám terminler jiyi qollanıladı (qarar, tastıyıqlansın, buyıraman).
4. Pikirdiń anıqlıǵı ayrıqsha sezilip turadı.
5. Onda máni hám pikir obrazlılıǵı, qosımsha emotsionallıq –ekspressivik máni belgileri joq hám olar talap etilmeydi.
Usı joqarıda atap ótilgen belgiler qaraqalpaq ádebiy tiliniń rásmiy is qaǵazları uslubınıń eń baslı belgileri bolıp esaplanadı. Mine usı belgiler arqalı ol funktsionallıq uslublardıń basqa túrlerinen ayırıladı.