Таълим вазирлиги тошкент кимё-технология институти й.Қ. ҚОдиров, Д. А. Равшанов, А. РЎзибоев

Механизациялашган омборлар. Бу типдаги омборлар поли қия қурилган бўлиб, уруғнинг пастки галареядаги транспорт воситасига узатиш учун қулайлик яратади. Механизациялашган омборлар (1.3-расм) бир қаватли бино бўлиб, унда қуйи (1,2) ва юқориги (3,4) лентали транспортёрлар ёрдамида уруғларни вертикал ва горизонтал йўналишларга узатиш учун транспорт қурилмалари мавжуд. Бундай омборларнинг поллари қияли бўлиб, бу нарса уруғларни қайта ишлашга ёки бошқа омборга узатувчи лентали транспортёрга сирғалиб тушишига имкон яратади. Уруғлар вентиляторлар (5 ва 6) ёрдамида фаол шамоллатиб турилади. Бундай омборхоналарнинг эни 8-32 метргача, баландлиги 15 м гача, узунлиги турлича бўлади.
Механизациялашган омборларнинг афзаллиги шуки, уларда юклаш ва бўшатиш ишлари тўлиқ механизациялашган ва элеватор типидаги омборлар каби баланд эмас. Камчилиги эса, катта майдон эгаллайди, зичлашиб қоладиган уруғларни масалан, пахта чигитини сақлаш имкони бўлмайди.



Чайла типидаги омборхоналар. Бу омборхоналарнинг поли текис бўлиб, турли хилдаги уруғлар ва шу жумладан пахта чигитини сақлаш мумкин.

1.5-расм. Пахта чигитини сақлаш омбори

Текис полли чайла типидаги омборларда (1.4-расм) уруғлар юқоридан лентали транспортёр (1) ёрдамида юкланади, бўшатиш эса ҳаракатланувчи дон бўшатгич ёки лентали транспортёр (2) ёрдамида амалга оширилади. Айнан шу транспортёр (2) ёрдамида уруғлар тозалашга, ёки қайта ишлашга юборилади.

Пахта чигити сақланадиган омборлар сиғими 36 минг т бўлиб, ўзаро оралиқ минора билан бирлаштирилган иккита чайладан иборат (1.5-расм).
Омбор темир бетондан қурилган. Уруғларни навлар бўйича сақлаш учун, ҳамда ёнғинга хавфсизликни ҳисобга олиб омбор ҳар бири 30 м дан бўлган 4та секцияга бўлинган. Уруғ, қабул қилиш мосламасидан нория (3) орқали юқори галерея лентали транспортёри(1)га узатилади. Секциялар бўйлаб уруғни тақсимланиши учун лентали конвейерга туширувчи мослама (2) ўрнатилган. Омбордаги уруғларни тозалашга юбориш учун ишлатиладиган лентали конвейерлар ер ости каналига ўрнатилади. Канал кенглиги 3,2 м ва чуқурлиги 1,7 м бўлади. Чигит омбордан қайта ишлашга шнек(4)лар орқали шнекли юклагич КШП – 5 ва лентали транспортёрлар ёрдамида жўнатилади.
Уруғларни ўз ўзидан қизиб кетишини олдини олиш мақсадида тез-тез шамоллатиб турилади. Бунинг учун чайла типидаги омборларда шамоллатиш мосламалари ўрнатилган.