Shuningdek, 0 ‘zbekistonda fizika va texnikaning taraqqiyoti


 3 7 -  § .  K ristallard a  nuq son lar.  D islo k a tsiy a



Download 13,37 Mb.
Pdf ko'rish
bet326/365
Sana30.12.2021
Hajmi13,37 Mb.
#98245
1   ...   322   323   324   325   326   327   328   329   ...   365
Bog'liq
[O`lmasova M 1-qism]

1 3 7 -  § .  K ristallard a  nuq son lar.  D islo k a tsiy a

A tom larning joylashishidagi q a t’iy davriylik va buzilm aydigan 

tartibni  faqat  ideal  kristallarda  kuzatish  m um kin.  Tajribalarning 

ko'rsatishicha,  real kristallarda o d atda atom larning joylashishidagi 

m untazam lik m a ’lum   darajada buzilar ekan,  shuni  aytish  kerakki, 

garchi  ato m lar  kristall  panjaralarda  ularning  m uvozanatiga  mos 

joylarda tursa-da,  biroq ularning bunday joylashishi  m utlaqo tinch 

turganidan darak bermaydi.  Q attiq jism da atom lar,  suyuqlikdagi va 

gazdagi  singari,  uzluksiz  issiqlik  harakatida  b o 'lad i,  ularning  bu 

issiqlik harakatlari jism ning tem peraturasini belgilaydi.  Atomlarning 

issiqliq  harakati  m uvozanat  vaziyati  yaqinidagi  teb ran m a  harakat 

bo'lib,  m uvozanat vaziyat  esa panjara tuguni bo'ladi.  H atto kristall 

ideal  m untazam   ravishda joylashgan  bo'lg and a  ham ,  atom larning 

issiqlik harakati o 'z-o 'zid a n  bunday aniq davriylikni buzib yuboradi. 

T em p eratu ra o'zgarishi  bilan  panjara  davriyligining  buzilishi  ham 

o 'z g a r a d i.  K ris ta lla rd a g i  b u n d a y   s tru k tu ra v iy   o 'z g a r is h la r  

kristallarning nuqsonlari deb ataladi.  Kristallarda nuqsonlar ham m a 

vaqt  mavjud bo'ladi  va ularning xossalariga sezilarli  ta ’sir ko'rsatadi.

N uqsonlarni  1)  nuqtaviy;  2)  chiziqli;  3)  sirtqi  va  4)  hajmiy 

nuqsonlarga  ajratish  m um kin.

26 —  M. 0 ‘lmasova 

401




Download 13,37 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   322   323   324   325   326   327   328   329   ...   365




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish