Семинар машғулотларининг технологик лойиҳалари

 
 

---

67 
Mashg’ulotda qo’llaniladigan metod va texnologiyalar mohiyati 
 
1. “Qorbo’ron” metodi
mashg’ulotni o’zaro musobaqa ko’rinishida tashkil 
etilishini ta’minlaydi. Metodni qo’llash jarayonida talabalar mavzu yuzasidan 
tezkor, asosli, to’g’ri fikrlay olishlari lozim. Mazkur metodni qo’llash quyidagi 
tarzda kechadi: 1) talabalarga muhokama uchun tanlangan mavzu (masala) e’lon 
qilinadi; 2) talabalar “Qorbo’ron” metodining mohiyati va shartlari bilan 
tanishtiriladilar; 3) talabalar ikki guruhga ajratiladilar; 4) o’qituvchi mavzu 
yuzasidan tuzilgan savollarni talabalarning e’tiborlariga havola qiladi; 5) har ikki 
guruh talabalari berilgan savolga birinchi bo’lib, to’g’ri javob topishga harakat 
qilishlari lozim; 6) guruhlarning har bir to’g’ri javobi yumoloqlangan qor 
ko’rinishida ularning hisobiga yozyv taxtasida yozib boriladi; 7) barcha savollar 
berib bo’lingach, guruhlar tomonidan to’plangan ballar umumlashtiriladi va g’olib 
jamoa (guruh) aniqlanadi.
2. “Asalari galasi” metodi
o’rganilayotgan mavzu bo’yicha tanlangan 
muammoning auditoriyada umumiy yoki talabalarni kichik guruhlarga biriktirgan 
holda tahlil qilinishiga yordam beradi. Metodni qo’llashda kichik guruhlarga 
beriladigan topshiriqlar bir xil yoki turlicha bo’lishi mumkin. Guruhlarga berilgan 
topshiriq muayyan muddat ichida muhokama qilinib, natijaga barchaga ma’lum 
qilinadi. Mashg’ulot so’nggida masalaning eng maqbul echimi tanlab olinadi. 
3. “Loyihalash” metodi
talabalar tomonidan individual, guruh yoki jamoa 
tarzida aniq belgilangan vaqt oralig’ida o’rganilayotgan mavzu bo’yicha 
axborotlarni yig’ish va tadqiq qilishga xizmat qiladi. Mashg’ulotlarda mazkur 
metoddan foydalanish talabalarda rejalashtirish, qaror qabul qilish, faoliyatni 
amalga oshirish, ma’lumotlarni qayta tekshirish, mavjud ma’lumotlarga tayangan 
holda xulosa chiqarish hamda natijalarni baholash ko’nikmalarining shakllanishiga 
yordam beradi.
Metodni qo’llash vaqtida talabalar mavzu bo’yicha yangi loyihalarni yarata 
olishlari lozim. Loyihalarni yaratishda taklif etilgan jarayonning mohiyati qisqa, 
aniq fikr hamda belgi, tavirlar yordamida ifodalanishi zarur.

---

68 
Metodning didaktik imkoniyatlari quyidagilar bilan belgilanadi:
1) o’quvchilarda mustaqil fikrlash qobiliyatini shakllantiradi, rivojlantiradi;
2) ularda mavzularni mustaqil o’rganish ehtiyojini qaror toptiradi;
3) o’quvchilarning hamkorlikda ishlash ko’nikmalariga ega bo’lishlariga 
yordam beradi.