Qurilish materiallari va buyumlari

1-jadval 
Havoyi ohakka qo‘yilgan texnik talablar 
Ko‘rsatkichlar 
Kalsitli ohak 
navlari 
Magnezialli va 
dolomitli ohak 
navlari 
Gidratli ohak 
navlari 
1 
2 
3 
1 
2 
3 
1 
2 
3 
Aktiv SaO MgO miqdori 
90 
80 
70 
85 
75 
65 
67 60 50 
So‘nmagan zarrachalar miqdori 
7 
11 
14 
10 
15 
20 
- 
- 
- 
Ohakni tashish, saqlash va ishlatish. 
So‘ndirilmagan donador ohak temir Yo‘l vagonlari va 
avtosamosvallarda to‘kilgan holda tashiladi. Bunda ohakni namlik ta’siridan saqlash zarur. Ohak 
pushonka va kukun ohak jips Yopiladigan metall konteynerlarda, maxsus polietilen katta qoplarda 
va bitumlangan Yoki Yog‘langan qog‘oz qoplarda tashiladi. Ohak qorishmasi maxsus kuzovli 
avtosamosvallarda, ohak suti esa avtotsisternalarda tashiladi.
Ohak pushonkani qurilish maydonlaridagi omborxonalarda qoplarga joylab qisqa muddat 
saqlash mumkin. Ohak kipelkani qurilish maydonlarida usti Yopiq holda uzoq muddat saqlash va 
zarurat bo‘lganda undan ohak qorishmasi tayyorlash mumkin. Kukun ohakni bir oydan ortiq saqlash 
mumkin, aks holda havodagi namlik ta’sirida aktivligi asta-sekin kamayadi.
Havoyi ohak keramik g‘isht va bloklar terishda, suvoqchilikda ishlatiladigan murakkab va oddiy 
qorishmalar tayyorlashda, bo‘Yoq tarkiblari uchun bog‘lovchi sifatida ishlatiladi.
Havoyi ohak namlik va suv muhitiga chidamsizligi tufayli u asosidagi qorishmalar va buyumlarni 
poydevorlar qurishda, Yog‘in-sochin ta’sirida bo‘ladigan joylarda ishlatish maqsadga muvofiq 
emas.
Havoyi tuyilgan ohak va ohak pushonka asosida ohak putssolanli va ohak-shlakli gidravlik 
bog‘lovchilar ishlab chiqariladi.
Ohak-shlakli bog‘lovchilar donador domna shlaki va havoyi ohakni (2030%) birgalikda maydalab 
tuyib olinadi. Bog‘lovchining qotish jarayonini yaxshilash uchun tarkibiga 3-5% gips qo‘shiladi. 
Bunday bog‘lovchilar normal sharoitda sekin qotadi, lekin issiq nam havo bilan ishlanganda qotishi 
tezlashadi.
Ohak-putssolanli bog‘lovchilar ohak va aktiv minerallar-trepel, opoka, diatomit, gliej va 
boshqalarni birgalikda kukun holiga keltirib olinadi. Ohak-shlakli va ohak-putssolanli bog‘lovchilar 
asosidagi qorishma va betonlar namlikka va qisman suvli muhitga chidamli, ammo sovuqqa 
chidamliligi past bo‘ladi.
Havoyi ohakning katta qismi silikat g‘ishti va bloklari, g‘ovak, yengil va og‘ir silikat betonlari 
tayyorlashda ishlatiladi. Havoyi ohakni tashish, saqlash va ishlatishda texnika xavfsizligi 
choralariga rioya qilish zarur, chunki ohak bog‘lovchisi ishqoriy muhit bo‘lib, terini, nafas olish 
a’zolariga salbiy ta’sir etishi mumkin.