Педагогиканинг асосий тушунчалари.
Педагогика (юнонча “пейдо” - бола, “гогес” етаклайман) ижтимоий фанлар тизимига кирувчи фан саналиб, шахсни шакллантиришга қаратилган тизимли фаолият мазмуни, таълим, ижтимоий тарбиянинг умумий қонуниятлари, шакллари, методлари, воситалари, ягона ижтимоий мақсад асосида ёш авлодни миллий истиқлол ғояси руҳида тарбиялаш, унга таълим бериш муаммоларини ўрганади. А.Авлоний тушунчани “бола тарбиясининг фани” (“педагогия”) деб атайди.Педагогика фани шахсни ривожлантиришнинг икки муҳим жиҳати, уни ўқитиш ва тарбиялашга эътиборни қаратади. Шу боис дидактика (таълим назарияси) ва тарбия назарияси Педагогика фаннинг муҳим таркибий қисмлари ҳисобланади.Педагогика фанининг асосий тушунчалари (категориялар матнда қорайтирилиб кўрсатилган) қуйидагилар ҳисобланади: Шахс психологик жиҳатдан тараққий этган, шахсий хусусиятлари ва хатти-ҳаракатлари билан бошқалардан ажралиб турувчи, муайян хулқ-атвор ва дунёқарашга эга бўлган жамият аъзоси Таълим ўқувчиларни назарий билим, амалий кўникма ва малакалар билан қуроллантириш, уларнинг билиш қобилиятларини ўстириш ва дунёқарашларини шакллантиришга йўналтирилган жараён Тарбия муайян, аниқ мақсад ҳамда ижтимоий-тарихий тажриба асосида ёш авлодни ҳар томонлама ўстириш, унинг онги, хулқ-атвори ва дунёқарашини ривожла Билим шахснинг онгида тушунчалар, схемалар, маълум образлар кўринишида акс этувчи борлиқ ҳақидаги тизимлаштирилган илмий маълумотлар мажмуи Кўникма шахснинг муайян фаолиятни ташкил эта олиш қобилияти Малака муайян ҳаракат ёки фаолиятни бажаришнинг автоматлаштирилган шакли Маълумот таълим-тарбия натижасида ўзлаштирилган ва тизимлаштирилган билим, ҳосил қилинган кўникма ва малакалар ҳамда таркиб топган дунёқараш мажмуи
Синф раҳбарининг вазифалари.
Sinf rahbari o'z o'quvchilarning ta'lim-tarbiya jarayoni ya'ni darslar davomida va darsdan keying! faoliyatini nazorat kilish uchun ma'suldir.
Sinfdagi barcha o'quvchilarni kobilyatlariga qarab turli to'garaklarga jalb etish kerak.
Sinfdagi barcha o'quvchilarning ma'naviyat daftarining to'liq yuritilishining nazorat qilish.
Sinf o'quvchilariga vatanga muhabbat, milliy qadriyatlarga xurmat, mustakillik yillarida qilingan ishlar yutug'i, vatanimiz an'analarga boy milliy merosimizga sadoqat ruhida tarbiyalashni tashkil qilish.
Xaftada bir marta o'tkaziladigan tarbiyaviy soatining o'tkazilishining to'g'ri tashkil etib, unga xaqqoniy yondashish.
Sinf rahbari har bir o'quvchining shaxsini, pedagogik-psixologik xarakterini o'rganish, shu asosda diniy aqidaparastlikka qarshi kurash bo'yicha tushuntirish ishlarini olib borishi, voyaga yetmaganlar bilan ishlash ishlarini takomillashtirishi lozim.
Sinf o'quvchilarning ota-onalari bilan bamaslaxat ish tutgan holda o'quvchilardagi iqtidor, malaka va ko'nikmalarni aniqlaydi va shakllantiradi.
O'quvchilarning yil davomidagi darsga qatnashish davomati uchun shaxssan ma'sulligini xis qilgan holda sinf jurnaliga o'quvchilarni darsga qatnashganligi yoki qatnashmaganligi to'g'risidagi ma'lumotlarni qayd qilib yuradi.
Sinf o'quvchilarini odob-ahloq qoidasi, texnika xavsizligi qoidalari hamda maktab nizomida belgilangan qonun qoidalar bilan tanishtirib boradi va o'quvchilarning ushbu qonunlarga buysunishini nazorat qiladi.
O'quvchilarning maktab kutubxonasi va shuningdek yaqin atrofdagi maktabqa kutubxonalar bilan o'zaro aloqa o'rnatishini nazorat qiladi.
Sinf o'quvchilari bilan birga maktab direktori ko'rsatmalariga asosan barcha jamoat ishlarida faol qatnashadi.
Sinfdagi jamoatchi a'lochi va xulqi namunali bo'lgan o'quvchilar qonun qoidalarga to'liq rioya qilgan o'quvchilarni o'zi va maktab rahbariyati tamonidan rag'batlantirib borilishini nazorat qiladi.
Sinf o'quvchilarini kundalik daftarlarini yuritilishini nazorat qiladi.
Maktab va sinf mulkini o'quvchilar bilan birgalikda ko'z qorachig'idek asraydi.
Sinf o'quvchilarini maktab tadbirlarida qatnashishlarini ta'minlaydi.
Sinf ota-onalar qo'mitasi tamonidan qabul qilingan qarorlar ijrosi uchun ma'sul.
Sinf o'quvchilaridan kam ta'minlangan o'quvchilarni aniqlaydi va ularga sinf va maktab jamoasi tomonidan yordam ko'rsatilishini nazorat qiladi.
Sinf o'quvchilari bilan birgalikda o'quvchilarni ta'til kunlarini mazmunli o'tkazish maqsadida turli tadbirlar va sayohatlarni uyushtiradi va o'tkazadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |