O'zbekiston tarixidan universal qo'llanma

Savdc va pul muomalasi.
Eftaliylar Ipak yo'lini o‘z nazorati ostida 
tutib turishga harakat qilgan. Xitoy, Hindiston, Eron va Vizantiya bilan 
xalqaro savdoda ular fa o l qatnashardilar. Ipak yo'li savdosida sosoniy 
savdogarlari bilan raqobatda 
s o ‘g ‘diylar 
asosiy vositachilik qilardi. 
Mamlakatda pul muomalasi tartibga solinadi. Ichki va tashqi savdoda 
dastlab sosoniylarning kumush tangalaridan foydalaniladi. Bundan tash- 
qari, Buxoro, Poykand, Vardona, Naxshab, Samarqand va Xorazmda 
mahalliy hokimlar chaqa tangalarzarb ettirgan. Eftaliylardavrida aholining 
tabaqalanishi, mulkiy tengsizlik kuchayib borgan. Shu boisdan davlat 
boshqaruvida qonun v a qoidalar qaror topgan. Davlat harbiy kuchga 
tayangan. Jinoyat uch un juda qattiq jazolar belgilangan.
Madaniy havot.
Ko'chmanchi qabilalarning dehqonchilik vohalariga 
kelib o'rnashishlari bilan ma’lum darajada dasht udumlari va e’tiqodiy 
tasavvurlari o'troq aholi hayotiga kirib bordi. Ko'chmanchilar mahalliy 
aholi bilan qorishib, un ing ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy hayotida faol qat- 
nashdilar. Madaniy hayotdagi bunday o'zgarishlar, xususan, binokorlik, 
me’morchilik va tasviriy san'atning ayrim jabhalarida ko'proq namoyon 
boTadi. Bu davr me’morchiligida, ayniqsa, 
qasrlar 
alohida o'rin tutgan. 
Uning ayimlari hatto 
i kki 
qavatli bo'lib, yuqorisiga 
pandus 
orqali chiqil- 
gan.
0 ‘rta Osiyo aholisi turli tillarda so'zlashgan. Chorvador aholi turkiy til­
da, o‘tro<] aholining bir qismi so‘g‘d tilida, birqismi turkiy tilda so'zlashgan. 
Bu davrda 
s o ‘g ‘d tili 
xalqaro savdo tili bo'lgan. 
V - VI asrlarda 
so'g'd 
yozuvi, xorazm va eftaliy yozuvlari tarqalgandi. 
Eftaliylar xati 
Baqtriya 
yozuvi asosida paydo bo'lib,