O'zbekiston tarixidan universal qo'llanma

Pomir tog'i
etaklarigakelib o‘rnashgan. Xunlar davlati yemirilgach, ularning ikkinchi 
qismi 
Jung'ariyaga, E lsu vi 
(Ni) havzasiga borib o'rnashgan. Bu yerda 
Yueban 
etnik uyushmasini tashkil qilganlar. Yuebandan Eftal nomi bilan 
atalganyirikguruh ajralib, 
III asrda 
Turonningjanubiy va Harkon (Kaspiy) 
dengizining shimolida yastangan yaylovlarga o'rnashib, boshqa turkiy 
elatlar bilan aralashib ketadi. Eftallar 
IV asrning 2-yarmida 
ko'payib, 
avval xioniylarni, so‘n g ra boshqalarni tobe etib, davlat tuzganlar. 
V
asrda ular 
Kidariylar davlatini mag'lub etib, Xurosonning talay qismini 
egallaganlar va sosoniylar bilan to‘qnashganlar.
V 
asr o'rtalarida 
diyorim izga kirib kelgan 
eftaliylar 
yozma man- 
balarda 
eftal, xaftal, x a y ta l 
degan nomlar bilan tilga olinadi. 
«Eftal»
degan nom ilk bor 
«X ep tal» 
shaklida 
V asr arman manbalarida
uchraydi. Bu nom, aslida, 
Eftalon 
deb yuritilgan shoh nomidan olingan. 
Uni 
Vaxshunvar 
deb 
ham
ataganlar. Qisqa vaqt ichida 
Chag'oniyon,
T oxaristoi 
va 
B ad axsh on
bo'ysundiriladi. Su'g'ddaxioniylarhukmron- 
ligiga barham beriladi. Eftaliylar davlati nihoyatda kuchayadi. 
456-yili
o'zaro aloqa o'rnatish m aqsadida Xitoyga elchi yuboriladi. Eftaliylardan 
xavfsiragan sosoniylar ularga qarshi yurish qiladi. Jang-u jadal sosoniylar 
shohi 
Pero'z 
hukmronlik qilgan davrda 
(459 - 484), 
ayniqsa, avjiga 
chiqadi. Pero'z eftaliylarga qarshi 
3 marta 
yurish qiladi. Dastlabki 
janglardayoq u mag'lubiyatga uchrab, asirtushadi. Vizantiya imperatori