5-mavzu: Eksprementda o‘tkaziladigan mustaqil va tobe o‘zgaruvchilarni tanlash. (2 soat)

5-mavzu: Eksprementda o‘tkaziladigan mustaqil va tobe o‘zgaruvchilarni tanlash. (2 soat)

Reja:

1. 
   Eksprementda o‘tkaziladigan mustaqil va tobe o‘zgaruvchilarni tanlash.
   
2. 
   Tobe o‘zgaruvchini tanlash: operatsional tushuncha, validlik, ishonchlilik.
   
3. 
   Bevosita kuzatsa bo’ladigan tobe o‘zgaruvchilar, bilvosita ta’sir o‘tkazadigan tobe o‘zgaruvchilar hamda salbiy va ijobiy ko‘rsatkichlari.
   

Maqsad:
Talabalarda o'zgaruvchilar haqida nazariy bilimlami shakllantirish.
Vazifalar:
Talabalarda o'z ustida ishlash, psixologik tadqiqotlar orqali mamlakatimizdagi fan texnika taraqqiyotini tahlil qilish va tadqiqotcxilik ko‘nikmalarini tarbiyalashdan iborat.Talabalarda ilmiy dunyoqarashni, ijodiy mustaqil tafakko‘mi rivojlantirish.
Tayanch tushunchalar:
Validlik. Yakka tobe o‘zgaruvchilar. Tarkibiy tobe o‘zgaruvchilar. Ko‘p miqdorli tobe o‘zgaruvchilar. Yaqqol validlik. Bashoratlovchi validlik. Raqobatli (diagnostik) validlik.
Mavzuning qisqacha bayoni
Tadqiqotchi ichki hodisaning Ava V sababli aloqasi to‘g’risidagi gipotezani tekshiradi. "Sabablilik" tushunchasi fanda eng qiyin tushunchalardan biri hisoblanadi. Ikki hodisa o‘rtasidagi sababli aloqalarning bir qator empirik belgilari mavjud.
belgisi. Boshlang’ich harakat sabablarini va harakat vaqtini ajralganligi. Agar tadqiqotchi tajriba ta’siridan so‘ng ob'ektda o‘zgarishni kuzatsa, ta’sirga uchramagan analitik ob'ektga nisbatan o‘zgarishni kuzatsa, unda eksperemental ta’sir ob'ekt ahvolini o‘zgartirishga sabab bo‘ldi, deyishi uchun asos bo‘ladi. Ob'ektlaming ta’siri va taqqoslanishi bunday xulosaning muhim sharoiti hisoblanadi. G’ozlarning janubga uchib ketishlari, bir oydan so‘ng qor yog’ishiga sabab bola olmaydi.
belgisi.Ikki o‘zgaruvchilar o‘rtasidagi statistik aloqalarning mavjudligi (Sababli va harakatli). 0‘zgaruvchilaming biri o‘zgarishi ikkinchisining o‘zgarishi bilan kuzatiladi. Boshqacha qilib aytganda,o‘zgaruvchilar o‘rtasida yoki chiziqli korrelyatsiya xuddi verbal intellekt va maktabdagi yutuqlar o‘rtasidagi daraja yoki to'g’ri chiziqli korrelyatsiya uchraydi.
belgisi. Sababli tekshiruv aloqasi, agar tadqiqot muolajasi A va V aloqalarini tushuntirishning boshqa imkoniyatlarini rad etganda qayd etiladi. Ikki hodisa orasidagi bog’lanish eksperimental gipotezasining tekshiruvi quyidagicha amalga oshiriladi. Tadqiqotchi taxminiy sababni modellashtiradi: U eksperimental ta’sir sifatida namoyon bo‘Iadi, natija esa - ob'ekt holatining o‘zgarishi -u qandaydir o'lchaydigan asbob orqali o’lchanadi. Shunday qilib, tadqiqotchi ishtrokchiga turli baland pastlikdagi signallarni taqdim etadi-uning psixikasi o‘zgara boshlaydi- ishtirokchi yoki eshitadi yoki signalni eshitmaydi va turli motor va verbal javoblarga sabab bo‘ladi ("ha"-"yo‘q", "eshitayapman", "eshitmayapman").
1-topshiriq

Metod	Afzalliklari	Kamchiliklari
Retestli	Testlar bilan bir xil bandlardan foydalanadi. Sodda	Birinchi test ikkinchisiga ta’sir etishi mumkin. Respondentlar vaqti bilan o’zgarishi mumkin.
Parallel uslub	Bandlar takrorlanishining ta’sirini minumumga tushiradi. Qayta testgacha kam vaqt o’tadi. Boshlang’ich va yakuniy testli loyihalarda qo’llash foydali	Turli bandlardan foydalanish ishonchlilikni kamaytiradi
Ikkiga bo’lish	Bandlar takrorlanishining ta’sirini minumumga tushiradi.Vaqtni tejaydi, chunki bir marta o’tkaziladi	Turli bandlardan foydalanish ishonchlilikni kamaytiradi. Testing davomiyroq bo’lishini kamaytiradi.

2-topshiriq

Ilmiy tekshirish jarayonida qo’llanilayotgan vositalarning ishonchli va validliligini aniqlash haqida ma’lumot bering.


Mavzu bo’yicha test topshiriqlari:

1. 
   Eksperiment o’tkazishdagi mustaqil ko’rsatkichning ta’sirini aks ettiradigan faoliyatning ba’zi jihatlaridan biri- bu?
   

1. 
   Ko’rsatkichlar
   
2. 
   Tobe ko’rsatkichlar
   
3. 
   Sifat ko’rsatkichlar
   
4. 
   Miqdoriy ko’rsatkichlar
   

2. 
   ____________ psixik jarayon bo’lib, tashqi kuzatuvlardan xoli tarzda amalga oshadi. Signal berilgandan to javob berilgunga qadar o’tgan vaqt yashirin vaqt deyiladi.
   

1. 
   Randomizatsiya
   
2. 
   Latentlik
   
3. 
   Eminatsiya
   
4. 
   Kantrabalansirovka
   

3. 
   Tobe o’zgaruvchilar qatorini ko’rsating
   

1. 
   Bir vaqtli, ko’p o’lchamli, fundamental
   
2. 
   Fundamental, randomizatsiya, latentlik
   
3. 
   Ko’p o’lchamli, latentlik, eminatsiya
   
4. 
   Bir vaqtli, eminatsiya, randomizatsiya