Microsoft Word hazrati umar ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
129
Буни эшитганлар орасида биров: "Жим, Салмон, давлат раҳбари бўлиб, биздан бошқачароқ 
кийинса ҳеч нарса қилмайди", деёлмади. 
Ҳазрати Умар атрофга қараб: 
— "
Ўғлим Абдуллоҳ қани?" дедилар. 
— 
Шу ердаман, отажон! 
— 
Ўрнингдан туриб, жавоб бер. 
Абдуллоҳ ўрнидан турди. 
— 
Отам бошқалардан ортиқча ҳеч нарса олмаганлар. Шунчаки баланд бўйли бўлганлари 
сабаб, улушларига тушган кийимлари калта келса керак деб ўйладим ва ўзимнинг ҳиссамни 
отамга тортиқ қилдим. Кўриб турганингиздек эгнимда бу кийим йўқ. 
Ҳазрати Умар Салмонга юзланиб: 
— 
Шу тушунтириш етарлими, Салмон? — дедилар. Тасдиқ жавобини олгач, сўзларида 
давом этдилар. 
Салмонга бундай жасоратни берган Умардир. Аксинча, ранг-баранг кийимларни кийиб олиб 
расмий салтанат об-ҳавосини ҳосил қилиб гапираётган бошқа бир халифа худди шундай 
эътирозни эшитган замон асло хурсанд бўлмайди. 
* * * 
Ҳазрати Умар келган ғанимат молини тақсимлар, одамлар эса у кишининг атрофларига 
тўпланишган эди. Саъд ибн Абу Ваққос сал кейинроқ келгани учун оломон орасини ёриб, 
Ҳазрати Умарнинг ёнларига етди. Бироқ бу нарса Ҳазрати Умарга хуш келмади ва ёнларида 
доим олиб юрадиган таёқлари билан бехосдан Саъднинг бошига тушириб қолдилар. 
— 
Аллоҳ белгилаган ҳукмга бўйсунмай, бошқалар навбатини олдинг. Аллоҳ белгилаган 
қонун сендан қўрқмаслигини тушунтирмоқчи эдим, — дедилар. («Табақот») Одил халифа ҳар 
ким ўз навбатига риоя қилиши кераклиги, акс ҳолда, бошбошдоқлик юзага келишини 
тушунтирмоқчи эдилар. 
* * * 
Баъзан Ҳазрати Умарнинг ҳузурларига икки даъвогар келиб, бир-биридан шикоят қиларди. 
Ўша пайт Форуқ тиз чўкканча Аллоҳга илтижо этардилар: "Раббим, буларга тўғри ва одил 
ҳукмни етказишимда мадад бер! Чунки уларнинг иккиси ҳам ўзларини ҳақ деб топишим учун 
динимдан ниманидир юлиб олмоқчилар". («Табақот»)
Яна бошқа пайт шундай деган эдилар: "Ҳузуримга бир-бирининг устидан арз қилиб 
келганларнинг қай бири ҳақ экани мени қизиктирмайди". («Табақот») 
Ҳазрати Умар бундай дейишларидан мақсад: "Даъвогарларнинг мен таниган, яхши кўрган, 
қариндошим ёки душманим бўлиши чиқариладиган ҳукмга таъсир этмайди. Мен фақатгина ким 
ҳақ, ким ноҳақлигини аниқлашга ва уни очиб беришга ҳаракат қиламан", деб айтиш эди. 
Шунинг учун ҳам Ҳазрати Умарнинг қариндошларидан бирига ён босганлари ёхуд ҳукм 
чиқараётганларида ўзлари таниган кишини ҳақ деб топганлари ҳақида биров бир нарса 
эслаёлмайди. 
Бизга маълуми шуки, Ҳазрати Умар бирор нарсани таъқиқласалар, аввало, ўз 
қариндошларига ўша таъқиқни эслатар, "ҳеч бирингизнинг мана шу таъқиқка амал 
қилмаганлигингизни эшитмай. Шундай бўлган тақдирда, бошқаларга бериладиган жазони икки 
баробар оласизлар", дейишини канда қилмас эдилар. («Табақот») 
* * * 

---

Ҳазрати Умар ибн Хаттоб (р.а.). Аҳмад Лутфий Қозончи