Microsoft Word hazrati umar ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
112
вафот этгач, унинг ўрнига Муғийра ибн Шўъба Басра волийси этиб тайинланди. Лекин Абу 
Бакра Муғийранинг охирги қилган ишидан қаттиқ хафа бўлди. Чунки... 
Бир куни Абу Бакра Нофиъ, Шибл ва Зиёдлар (булар унинг ё она тарафидан, ё ота 
тарафидан укалари эди) билан суҳбатлашиб ўтираркан, шамол эсиб, дарпардани кўтариб 
юборди. Абу Бакра уни ёпиш учун ўрнидан турганида, кўзлари катта-катта очилиб кетди. Чунки 
қарама-қарши уйнинг ҳам дарпардаси кўтарилиб, ичкаридаги бор-йўқ нарса кўзга ташланиб 
қолган эди. 
— 
Буёққа каранглар! Мен кўраётган нарсани сизлар ҳам кўряпсизлармй? 
У ерда Муғийра бир аёл билан қовушиб ётарди. 
— 
Ким у аёл? 
— 
Уми? Умму Жамил. 
Умму Жамилнинг эри Ҳажжож ибн Убайд Сақафий ўлган эди. 
...
Муғийра пешинни ўқиб бериш учун меҳробга йўл олаётганида, Абу Бакра уни тўхтатди: 
— 
Сен бу аҳволинг билан имомликка ўта олмайсан! 
— 
Аҳволимга нима қилибди? Нега ўта олмас эканман? 
— 
Сенинг бир оз олдин нима қилганингни кўрдик, Муғийра! Абу Бакра ишни шундоқ 
қолдирмади. У Ҳазрати Умарга мактуб ёзиб, Муғийра ибн Шўъбани зино қилаётганини кўргани 
ва гувоҳлар ҳам борлигини билдирди. 
Мактубни олган Ҳазрати Умар, ўз навбатида Абу Мусо Ашъарийга хат жўнатдилар: "Сени 
шайтон измига солиб болалаган жойга юбормоқдаман. Ўзинг билган шариат аҳкомларига 
қатъий амал кил, ҳеч нарсани ўзгартирма. Йўқса, Аллоҳ сени ўзгартиради". Абу Мусо ҳам 
жавоб хатини ёзиб: "Менга Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам саҳобаларидан бир-
иккитасини қўшиб юборинг. Чунки улар менинг кўз очиб кўрганларим. Улар худди таомнинг 
тузи кабидирлар. Зеро, тузсиз таомда маза бўлмайди", деди. 
Ҳазрати Умар унинг ўзи истаган саҳобийни олиб кетишига рози бўлдилар. 
Абу Мусо Анас ибн Молик, Имрон ибн Ҳусайн, Ҳишом ибн Амр ва бошқалардан иборат 29 
кишилик гуруҳ билан Басрага йўл олдилар. Уларнинг қўлларида Муғийра ва Басра халқига 
ёзилган мактублар бор эди. 
* * * 
Кутилмаганда Муғийра пойтахтга чақирилиб, Басрага янги волийлар тайинланди. Муғийра 
Мадинага етиб келиб, Ҳазрати Умар билан кўришди. У устидан шикоят тушганини англади. 
Изидан Абу Мусо жўнатган гувоҳлар ҳам шаҳарга кириб келишди. 
Даставвал, Абу Бакра ўрнидан туриб, Муғийранинг Умму Жамил билан зино килаётганини 
кўрганини айтди ва қасам ичди. Ундан кейин Нофиъ, Шибл ҳам қасам ичди. Навбат Зиёдга 
келди. Агар у ҳам тўғри гувоҳлик берса, Муғийрага муҳаққақ жазо тайинланар эди. Муғийра 
юраги бўғзига келар даражада, ҳаяжон ичида эди. Бошқалар ҳам қаттиқ ҳаяжонланарди. 
Ҳазрати Умар нима дейишга ҳайрон бўлиб турган йигитчага қараб, уни эшитишга тайёр 
эканликларини билдирдилар. 
Зиёёд: 
— 
Бир одамни кўрдим, — деб гап бошлаб, унинг зино қилаётгандаги ҳолатини айтиб берди. 
Ҳазрати Умар бошқалардан сўраганлари каби ундан ҳам: 
— 
Сурмадоннинг ичига қалам киргани каби аниқ кўрдингми? — деб сўрадилар. 
Зиёд акалари қасам ичиб, "Ҳа", жавобини берган бу саволга у "Йўқ", деб жавоб берди. 
Муғийра терга ботиб, ҳатто бўшаниб юборай деб ўтирарди. Ичига тўлиб кетган ҳавони 
беихтиёр ташқари чиқарди. 
Абу Бакра ва бошқа гувоҳлар юзида норозилик аломатлари пайдо бўлди. Зиёд аравани қуруқ 

---

Ҳазрати Умар ибн Хаттоб (р.а.). Аҳмад Лутфий Қозончи