Mavzu: ozon qatlamida sodir bo’layotgan o’zgarishlarni geoekologik oqibatlari

Vena konvensiyasi. 
Yer stratosferasiga oid ozon qatlamini muhofaza 
qilish muhim xalqaro tashabbus bo’lib, uning vazifalari YUNEP rahbarligida 
ishlab chiqilgan va 1985- yil mart oyida imzolangan ―Ozon qatlamini himoya 
qilish to’g’risida‖gi Vena konvensiyasida aks etgan. 
Ozon muammosini hal qilish maqsadida Vena konvensiyasi xalqaro 
harakatlarning aniq mexanizmini ishlab chiqish tashabbuskori bo’ldi. Ushbu 
xujjatda kelgusi yillarga mo’ljallangan protokollar va tuzatishlar kiritish hamda 
munozarali masalalarni hal qilish yo’l-yo’riqlari belgilangan. 

---

56 
Vena konvensiyasi hukumatlararo ilmiy tadqiqotlarni o’tkazish, ozon qatlamida 
muntazam kuzatishlarni, XFU ishlab chiqarilish monitoringi va ma’lumotlar 
almashishni nazarda tutildi. Vena konvensiyasining yakuniy maqsadi insonlar 
salomatligi va atrof-muhitni ozon qatlami yemirilishi oqibatlaridan muhofaza 
qilinishini ta’minlashdan iborat. 
Hozirgi vaqtda Vena konvensiyasini 190 mamlakat qo’llab quvvatlamoqda. 
O’zbekiston Vena konvensiyasini 1993- yil may oyida ratifikastiya qilgan. 
Monreal protokoli.
OYEMlardan qaysilarini eng zararli va qaysilarini 
kelgusida ishlatish uchun yaroqli deb hisoblash mumkin? Xalq xo’jaligida juda 
ko’p sohalarda foydalanilishi sababli OYEMning barcha turidan birdaniga vos 
kechib bo’lmaydi. Ushbu masala jahon jamiyati mamlakatlari tomonidan maxsus 
o’rganib chiqilgan va nihoyat, 1987- yilning 16- sentyabrida ozon qatlamini 
muhofaza qilish global muammosini hal qilishning muhim xujjati ko’rinishida 
e’lon qilingan. Monreal Protokoli deb nomlangan ushbu xujjat rivojlangan 
bo’lgani kabi rivojlanayotgan mamlakatlar tomonidan ham erishilgan huquqiy 
kelishuvdir. Unda tarkibida galogenlar mavjud bo’lgan ozonni yemiruvchi 
moddalar (OYEM) belgilangan, shu moddalarni qisqartirish, pirovardida ishlab 
chiqish va undan foydalanishni to’la to’xtatish jadvali belgilangan. 
Monreal Protokolini tuzishda 24 hujjatni 189 davlat ratifikatsiyalangan. 
O’zbekiston Monreal Protokolini 1993- yil may oyida ratifikatsiyalagan.