Mavzu: ozon qatlamida sodir bo’layotgan o’zgarishlarni geoekologik oqibatlari

London tuzatmalari. 
To’qsoninchi yillar boshiga kelib olimlar Monreal 
Protokolida ozon qatlamini saqlash uchun belgilangan cheklashlar yetarli emas, 
degan xulosaga keldilar. 1990- yilning iyun oyida London shahrida OYEMni 
ishlab chiqarish va undan foydalanishni asta-sekin kamaytirish va to’xtatib qo’yish 
to’g’risida Monreal Protokoliga qo’shimchalar kiritilgan. 
Ushbu tuzatmaga muvofiq, yangi XFUlar hamda metilxloroform va 
tetraxlormetan hisobiga ishlab chiqarish va foydalanish uchun taqiqlangan OYEM 
ro’yhati to’ldirildi; ―o’tish moddalari‖ yoki GXFU va tarkibida brom bor bo’lgan 
GBXFU analoglari, ya`ni ozon qatlamini kam yemiradigan birikmalar, degan 
tushuncha kiritildi. O’tish moddalarini ishlab chiqarishni to’xtatish muddati 

---

57 
cheklangan. Bundan tashqari, Protokolga o’zgartirilishlar kiritildi. Shu 
o’zgartirishlarga muvofiq XFUning besh turini (XFU-11, XFU-12, XFU-
113,XFU-114,XFU-115) va galonlarning uch turini ishlab chiqarish va undan 
foydalanishni to’xtatish muddati deb 2000- yilning 1- yanvar kuni belgilangan. 
Londonda Protokolning maxsus moddalari ishlab chiqilgan. Shu moddalarda 
Protokolni amalga oshirish bilan bog’liq xarajatlarni qoplash uchun ko’p 
tomonlama jamg’arma tashkil etish ko’zda tutilgan (1993- yildan kuchka kirgan). 
Londonda kiritilgan tuzatmalarning ratifikatsiyalanishi OYEMni iste’moldan 
chiqarish rejasini bajarish uchun Global ekologik jamg’armadan (GEJ) Kelishilgan 
holda mamlakatlarning sarf-xarajatlarini qoplash uchun grant va kompensasiya 
to’lovlari shaklida moliyaviy yordamlashishga huquq beradigan muhim shartdir. 
Ushbu tuzatmalar 1992- yil 10- avgustda kuchga kirdi. 
Xozirda London tuzatmalarining Tomonlari safida 181 mamlakat bor. 
O’bekiston London tuzatmalarini 1998- yil may oyida ratifikatsiya qilgan.