Lim vazirligi guliston davlat universiteti

Mis, qo’rg’oshin rux sanoati asosan Angren-Olmaliq kon sanoat rayonida Qo’rg’oshinkon-Oltintopgan polimetal konlari, Qalmoqqir mis koni negizida shakllandi. Tarmoqning etakchi korxonasi to’liq metallurgiya sikliga ega bo’lgan Olmaliq kon-metallurgiya kombinatidir. Olmaliq tog’-metallurgiya kombinati mamlakat rangli metallurgiya sanoatining majmuasi va ko’rki. Mazkur kombinatda xom ashyoni qazib olish, boyitish, pishirish, eritish, xomaki va so’ngra toza mis tayyorlash jahon andozalariga javob beradigan darajada yo’lga qo’yilgan. Kombinat mis majmuasi Qalmoqqir mis koni (1954), ruda boyitish fabrikasi (1957), metallurgiya zavodi (1962)dan va qo’rg’oshin–rux majmuasi Qo’rg’oshinkon (1950), Oltintopgan (1955, Tojikiston), Cholota (1971) konlari, ruda boyitish fabrikasi (1954) va metallurgiya zavodi (1970) dan iborat.
Respublikamizda yiliga 83-85 ming tonnadan ortiq mis ishlab chiqarilmoqda. 1998 yilda metallurgiya majmuasini rivojlantilishga 3,9 mlrd. so’m mablag’ sarflandi. Navoiy, Olmaliq tog’-metallurgiya kombinatlari, O’zbekiston qattiq qotishmalar va o’tga chidamli metallar kombinati, O’zmetkombinat korxonalarini qayta qurish ishlari davom ettirilmoqda. Birgina Olmaliq tog’-metallurgiya kombinatining harajatlari 200 mln. AQSh dollari miqdoriga teng bo’lgan qayta qurish (rekonstruktsiya) loyihasi chet el investorlari hamkorligida amalga oshirildi. Og’ir metallar-mis, qalayi, qo’rg’oshin, nikel, rux-kishilar organizmidagi immunitetni pasaytirib, kasallanish darajasining yuqori bo’lishiga ta’sir etadi, aholi va tabiat uchun katta xavf-xatar tug’diradi.
Volfram-molibden sanoatining yirik korxonasi O’zbekiston qattiq qotishmalar va o’tga chidamli metallar kombinati (Chirchiq)dir. Kombinat Ingichka (1943; Samarqand viloyati) volframi va Qo’ytosh (1937; Jizzax viloyati) volfram-molibden koni rudalari hamda mis rudalaridan ajratib olinadigan molibden negizida ishlaydi. Kombinatda birinchi molibden quymasi 1956 yil olingan, 1957 yildan qattiq qotishmalar ishlab chiqarila boshladi. Kombinat mahsulotlari (100 turdan ortiq) elektrotexnika, po’lat eritish, kon burg’ilash sohalarida keng qo’llaniladi. 1996 yildan kombinatda respublika ehtiyojlarini to’la qondiradigan elektr lampochkalari ishlab chiqarish quvvatlari ishga tushirildi. Volframni eritish jarayoni juda yuqori (3370 gradus seltsiya).