Islom tarixi va falsafasi

Мавзунинг долзарблиги: тадқиқотимизнинг долзарблигини қуйидагиларда намоён бўлади:
Биринчидан, диний мутаассиб шахси ва уни психологияси ўрганилган қатор илмий манбаларни қиёсий таҳлил этиш муҳим илмий-назарий аҳамият касб этади;
Иккинчидан, ХIХ-ХХ асрда мусулмон оламида кескин фаоллашган “исломлаштириш”, “ислом давлати” каби шиорлар остида нафақат жамиятга балки шахс “мен”лигига жиддий хавф туғдираётганлиги ҳамон давр талаби бўлиб қолмоқда;
Учинчидан, шахснинг глобаллашув шароитидаги психологик “мен”лигини барқарор сақлаш, уни онги ва руҳиятига салбий таъсир кўрсатувчи таъсирлар, уларни психологик меҳанизмларини илмий тадқиқ этиш психология фанлари илмий-назарий ва методологик базасига катта илмий-емпирик маълумотлар қўшади;
Тўртинчидан, диний мутаассиб шахси, мутаассиб жамоа тузилиши ва фаолият мотивларини психологик анализ қилиш орқали шахсларда диний мутаассибликка мойиллик даражалари ёки мутаассиблик даражаларини турли методика ва анкеталар асосида талқин этиш имкониятини беради;
Ниҳоят, бешинчидан, диний мутаассиб шахси психологиясига оид юртимизда олиб борилган комплекс, илмий-емпирик ишларнинг нисбатан озлиги бу соҳада кўплаб изланишлар олиб борилиши масаласини кун тартибига қўяди.
Мavzuning dolzarbligi: Бугунги кунда диний мутаассиблик психологияси мутаассиб шахси ва жамоасининг руҳий ҳолатлари, шаклланиши, ривожланиш босқичлари, уларга таъсир қилувчи омиллар ва мутаассиб шахсининг таснифланишига оид манбалар асосан араб, рус ва ғарб олимлари томонидан турли ёндашувлар асосида талқин этилган. Аммо диний мутаассиб шахсини тадқиқ этиш бугунги кунда янгича қараш ва таҳлилларни талаб қилмоқда. Ўрганилган тадқиқотларни шартли равишда 3 гурҳга бўлиш мумкин.
Биринчи гуруҳ, Ислом тарихига оид манбалар.
Иккинчи гуруҳ, Психолог олимларнинг асосий ёндашувлари ижтимоий-психологик таъсирлар орқали тадқиқ этилган адабиётлар.
Учинчи гуруҳ, диний мутаассиб шахси психологиясини ўрганишда уни шахснинг “деиндивидуаллаш” асосида талқин этилган манбалар.