Gimnastika (yakkakurash, koordinatsion va siklik sport turlari)

Nazorat savollari:

23. 
    Jismoniy tarbiya sohasida gimnastikaning tutgan о ‘mi.
    

23. 
    Gimnastikaning asosiy vositalari va uslubiy xususiyatlarb-tnrn(i?7iaul:
    

3. Gimnastikaning turlariga izoh bering. J ^

0. 
   bob. GIMNASTIKA MASHQLAMNI 0 ‘RGATISH MAQSADI, VAZIFALARI VA BOSQICHLARI
   

Gimnastika mashqlarini o‘rganishdan maqsad —har qanday pedagogik jarayon singari, harakat ko‘nikmalarini, malakalarini shakllantirish va maxsus bilim olishlari uchun shug‘u!lanuv-chilarning o‘qituvchilar rahbarligidagi rejali faoliyatini uyush-tirishdir.

Gimnastika mashqlarini o‘rgatish jarayonida quyidagi asosiy vazifalar hal etiladi:

0. 
   shug‘ullanuvchilarning umumiy harakat va sport tayyor-garligi uchun ahamiyatli bo‘lgan ko‘nikmalarini shakllantirish;
   

0. 
   kuch, tezkorlik, qayishqoqlik, epchillik, chidamlilik singari jismoniy xislatlami tarbiyalash;
   

0. 
   kasbiy-pedagogik ko‘nikmalami (maxsus o‘quv yurtlari tala-balarida) shakllantirish.
   

Gimnastika mashqlarini o‘rgatish jarayonida hal etiladigan alohida vazifalar har bir konkret harakat tuzilishini, uni bajarish sharoitining xususiyatlarini va o‘quvchilaming tayyorgarlik dara-jasini baholash asosida belgilanadi.
Gimnastika mashg‘ulotlarida o‘zlashtiriladigan mashqlar xilma-xil bo‘lib, ular gavda alohida qismlarining oddiy harakatlari. sod-da, turish holatlaridan (asosiy turish, osilish, tayanishdan) to jismoniy va harakat qobiliyatlarini maksimal ishga solish bilan bog‘liq bo‘lgan murakkab harakat faoliyatlarigacha (masalan, hal-qalarda qo‘llami ikki yonga uzatib tayanish, chalishtirish, tur-nikdagi yoki erkin mashqlardagi uchlama salto) harakatlarini o‘z ichiga oladi. Shuning uchun ba’zi bir mashqlami o'rganish oson ko‘chadi. Bu mashqlami o£zlashtirib olish uchun ulaming baja-rilishini ko‘rish yoki nomlarini eslab qolish kifoyadir. Boshqa mashqlami o‘rganish esa uzoq muddat shug‘ullanish bilar> bog‘liq bocladi.

Konkret gimnastika mashqini o‘rgatishni shartli ravishda o‘zaro bog‘liq bo‘lgan uch bosqichga bo‘lish mumkin.

Birinchi bosqich harakat haqida umumiy dastlabki tasavvur hosil qilishdan (boshlang‘ich ta’limotdan) iborat boiib, bunday tasawur har qanday harakat faoliyatini ongli o‘zlashtirish za-minida yotadi.
Yangi harakat to‘g‘risidagi (uning shakli, ko‘lami, ta’sir yo£nalishi, alohida holatlari va hokazolar to‘g‘risidagi) dastlabki ma’lumotlar va o‘quvchi xotirasida jamlangan harakat tajribasi natijasida bo‘lajak harakat faoliyatining dastlabki dasturi tuzilishini ta’minlovchi umumiy bog‘lanishlar qaror topadi.
Ikkinchi bosqich — bevosita harakat texnikasi asoslarini egal-lash (mashqni juda puxta o‘rganish). Bu bosqichda o‘qituvchi bilan o‘quvchining birgalikda faol ishlashi natijasi o‘laroq mashq haqidagi tasawur aniqlanadi, xatolarga barham beriladi, mashqlami qattiq nazorat ostida mustaqil bajarish ta’minlanadi.
Uchinchi bosqich — harakat texnikasini mustahkamlash va takomillashtirish. Bu harakatni boshqarish darajasini muqarrar avtomatlasbtirilgan ko‘nikma darajasiga yetkazish orqali shug‘ul-lanuvchi mashqlami turli sharoitda (musobaqalar va boshqa chiqishlarda) uzoq vaqt davomida bajara oladi.
Mashqni o‘rgatish jarayoni tugaganidan keyin butun fao­ liyat o‘zlashtirib olingan mashq variantlarini bajarishga; oldingi mashqqa o ‘xshash detallari bor, texnikasi murakkabroq mashqlami bajarishga; ijro sharoitini o‘zgartirishga, masalan, boshqa mashqlar bilan birlashtirib bajarishga qaratilishi mumkin.