Buxoro davlat universiteti a. N. Murtazoyev texnik mexanika

8.2-rasm
Shunday qilib, P_i kuchi qo'yilgan nuqta va uning ta’sir yo'nalishi aniqlandi. Yuqorida bayon etilgan inersiya kuchini topish usuli grafik usul deyiladi. Inersiya kuchining qo'yilgan nuqtasiga zveno ustida bo'lmaganligi sababli masalani yechishda, ya’ni inersiya kuchining zveno sharnirlariga ta’sirini topishda ancha qiyinchilik tug'diradi. Masalani ishlashning eng qulay usuli, topilgan inersiya kuchini shatunning og'irlik markaziga keltirib olishdir. Buni nazariy mexanika kursida ko'rib o'tilgan qonunlarga asosan, momentlar usuli bilan keltirish mumkin. Buning uchun shatun og'irlik markazi S ga miqdori P_i ga teng bo'lgan va unga qarama-qarshi yo'nalgan kuch qo'yiladi (8.2-e rasm):

Ṕ_i bilan P̋_i kuchlari h yelkali juftlik kuchni tashkil qiladi. Uning momenti:

bo'lib, S nuqtada esa yana Ṕ_i = P̋ inersiya kuchi qoladi. Bu inersiya kuchining skalar qiymati:

Shunday qilib, L nuqtadagi P_i kuchning o'rniga shu kuchga ekvivalent bo'lgan, og'irlik markaziga qo'yilgan tezlanishlaiga teskari yo'nalishdagi kuch va momentini oldik (8.2-e rasm):

Zvenoda hosil bo'ladigan inersiya kuchi va inersiya kuch momentlarini analitik usul bilan ham hisoblab topilishi mumkin. Buning uchun tegishli zvenoning chiziqli va burchakli tezlanishlari analitik usul bilan aniqlanib, so'ngra massasiga ko'paytirish kifoya.
9 - MAVZU: MASHINA VA MEXANIZM KINEMATIK JUFTLARIDAGI REAKSIYA KUCHLARINI ANIQLASH.
REJA:

1. 
   Quyi kinematik juftli mexanizmning kuch hisobi.
   
2. 
   II klass 2 - tartibli Assur guruhlarining kuch hisobi
   

Quyi kinematik juftlikli tekis mexanizm zvenolari o'zaro faqat aylanma yoki sirpanma kinematik juftlik hosil qilib birikadi. Mexanizmlar kinematikasining taxlilidan m a’lumki, zvenolar kinematik juftlik tashkil qilib birikishi natijasida bog'lanish sodir bo'ladi. Shu bog'lanish ma’lum kuch ta’sirida bo'lib, u bog'lanish kuchi yoki reaksiya kuchi deb ataladi. Reaksiya kuchi P harfi bilan belgilanib, uning ostiga oldin ta’sir qiluvchi zvenoning nomi yoziladi. Masalan, P₁₂ — zveno 1 ning zveno 2 ga ta'sir kuchi, P₂₁ zveno 2 ning zveno 1 ga ta’sir kuchi (9.1- rasm). Aylanma harakatli kinematik juftlikda reaksiya kuchlarining ta’sir chiziqlari hamma vaqt ham sham ir markazidan o'tadi. Kuch hisobida uning qiymati va ta’sir yo'nalishi topiladi (9.1-a rasm).