Buxoro davlat universiteti a. N. Murtazoyev texnik mexanika

A.N.Murtazoyev “Texnik mexanika” (Bakalavr ta’lim yo’nalishlari talabalari uchun). O’quv metodik qo’llanma. – Bux.DU., 2022. 256 bet.


Taqrizchilar:
Buxoro muhandilik-texnologiya instituti
“Arxitektura- qurilish” fekulteti dekani,
texnika fanlari nomzodi, dotsent Sh.M.Murodov


BuxDU “Texnologik ta’lim” kafedrasi professori
pedagogika fanlari doktori H.O.Jo’rayev.
Ushbu o`quv me`todik qo`llanma Buxoro davlat universitetining 2022-yil 29-apreldagi 9-sonli o`quv me`todik kengashida muxokama qilinib chop etishga tavsiya e`tildi.


SO’Z BOSHI

Texnika va texnologiyalarning jadal sur’atlarda rivojalanishi, kompyuterlashtirish va boshqarish tizimining keng miqyosda qo’llanilishi texnika fanlariga bo’lgan talabni kuchaytirmoqda. Shuning uchun loyihalangan mashinalar, ularning detallari mumkin qadar yengil, yetarli darajada mustahkam, ishqalanishga chidamli, davlat standartlariga to’liq mos keladigan bo’lishi shart. Yuqorida qo’yilgan talablarni texnik mexanika fanida o’rganiladi. Mehnat ta’limi yo’nalishida texnik mexanika fani tarkibi quyidagi bo’limlardan iborat:

Nazariy mexanika – moddiy jismlarning bir-biriga ko’rsatadigan ta’siri va mexanik harakatining umumiy qonunlari haqidagi bo’limdir. Nazariy mexanika fani, mexanik masalaning qanday nuqtai nazardan qo’yilishiga qarab, uch qismga: statika, kinematika va dinamikaga bo’linadi.
Materiallar qarshiligi – mashina va inshoot qismlarining mustahkam, bikr va ustuvor bo’lishini hisoblashda zarur bo’lgan zo’riqish va deformatsiyalarni aniqlash metodlarini o’rgatuvchi bo’limdir.
Mexanizm va mashinalar nazariyasi – mexanizmlarning tuzilishini (strukturasini) shuningdek, bu mexanizmlarning kinematik hamda dinamik xossalarini o’rganish bilan shug’ullanadigan bo’limdir.
Mashina detallari – hamma turdagi mashinalalar uchun umumiy bo’lgan detal va uzellarning tuzilishi hamda ularni iqtisodiy jihatdan tejamli qilib hisoblash va loyihalash usullarini o’rgatadigan bo’limdir.