Annotatsiya. «O’zbekiston tarixi» bo’yicha tayyorlagan ma’ruza matnlari fanning barcha ma’lumotlarini o’z ichiga qamrab olgan. O’quvchilarning tarix sohasidagi bilimlarini shakillantirishga qaratilgan

Savol va topshiriqlar

1.Ma'muriy-buyruqbozlik tizimining yomon oqibatlarini mada deb bilasiz?

2. Sanoatni qayta qurishning asosiy yo’nalishlarini aytib.

3. Nima maqsadda O’zbekistonda ko’p tarmoqli qishloq 'jaligi tugatildi va paxta monokulturasi shakllantirildi? 4 Qayta qurishlar samara keltirmasligini asoslab bering.

39-§. AHOLINING MILLIY TARKIBI VA SOVET HUKUMATINING RESPUBLIKADA AMALGA OSHIRGAN MILLIY SIYOSATI

Reja.

1. Markazning milliy siyosati va uning salbiy oqibatlari

O’zbekiston urashdan keyingi Yillarda ko’p millatli respublika edi. 1939-1970-yillarda respublika hududida yashayotgan millat va elatlar soni 94 tadan 121 taga ko’paydi. Bizning hududimiz ko’p millatli edi. Lekin chor hukumatining va sovet hokimi-yatining siyosati bu jarayonni yanada kuchaytirdi. Sovetlar davrida sanoatlashtirish bahonasi bilan O'zbekistonga ko’plab rus va boshqa yevropalik ishchi va xiz-matchilar ko’chirib kelindi.

Urush yillari 20 dan ortiq xalq va elat — qalmiqlar, qrim tatarlari, chechenlar, ingushlar, nemislar, qora-choylar, pontiya greklari, bolqarlar, mesxeti turklari va boshqalar o’zlarining vatanidan, doimiy yashash joylari-dan O’zbekistonga majburan ko’chirib keltirildi. Sovet tashkilotlari tomonidan nohaq ayblangan, majburan ko'cbirilgan bu xalqlarni insonparvar, mehmondo’st O’zbeklar iliq kutib oldilar. Ko’chirib keltirilganlar uchun O’zbek xalqi sharoitlar yaratib berdi. Shahar va qishloq-lardagi O’zbek xonadonlari ko’chib kelganlarga ko’rpa-to’shak, kiyim-bosh, oziq-ovqat bilan yordam qildilar. 1940—1970-yillarda aholi soni respublikada ikki baravarga yaqin o’sdi.

0'zbekiston aholisining milliy tarkibida 1970-yili o’zbeklar (65,5%) birinchi o’rinda bo’lsa, ruslar (12,5%) ikkinchi o’rinda edi. Aholining soni bo’yicha ulardan gi o’rinlarda tatarlar, qozoqlar, tojiklar, qoraqalpoqlar turardi. Koreyslar, qirg’izlar, ukrainlar, turkman lar, ozarbayjonlar, armanlar va uyg’urlar ham respubliu aholisining anchagina qismini tashkil etardilar. Bundan tashqari, respublikada boshqirdlar, beloruslar, osetinlar chuvashlar vakillari ham yashardilar. '

Shunday qilib, urushdan keyingi yillarda 0'zbe-kistonda aholining milliy tarkibi kengaydi. Aholi tar-kibidagi o’zgarishlarda sovet hokimiyatining zo’ravonlikka asoslangan milliy siyosati o’z aksini topdi.