Aniq va tabiiy fanlar metodikasi

AMIR TEMUR

Amir Temurning “Vasiyatlari, maslahatlari, tanbehlari” asaridan ayrim fikrlarni keltiramiz: Kimki biron sahroni obod qilsa yoki koriz qursa, yo biron bog‘ ko‘kartirsa, yoxud biron xarob bo‘lib yotgan yerni obod qilsa, birinchi yili undan hech narsa olmasinlar, ikkinchi yili rayiyat o‘z roziligi bilan berganini olsinlar, uchinchi yili esa qonun-qoidaga muvofiq xiroj olsinlar.

Zahriddin Muhammad Bobur 1483-1530 o‘zining mashhur “Boburnoma” asarida ko‘rgan-kechirganlari, yurgan joylarining tabiati, joy nomlari, hayvonot dunyosi, o‘simliklari, shaharlari, odamlari, urf-odatlari va boshqalarni aniq va mohirona tasvirlagan. Yer, suv, havo va turli tabiiy hodisalarga tegishli xalq so‘zlari asarda yoritilgan. Bobur bobomiz hududlarni obodonlashtirish maqsadlarida manzarali va mevali bog‘u-rog‘lar yaratgan.

Bobur ilm-fanni rivojlanishiga katta hissa qo‘shgan. Olim va shoirlarga xomiylik qilishga intilgan. U Boburnoma, Xatti Boburiy, Harb ishi, Musiqa ilmi kabi ko‘plab asarlar yaratgan. Uning bu asarlari tarix, geografiya, falsafa, musiqa, adabiyot, san’at, biologiya va ekologiya kabi ko‘plab fanlarga doir ma’lumotlar katta ilmiy-amaliy ahamiyatga egadir. Bobur o‘z farzandlari va qo‘l ostidagi ulamolariga –tabiat go‘zalligini sevish va hurmat qilish, uni asrash, tabiatni iflos qilmaslik, tabiat zaxiralarini tejash, unga ehtiyotkorona munosabatda bo‘lishlikni uqtigan.