Аmаliy mashg’ulotlаr mavzulari 1-amaliy mashg‘ulot ekologiya fanining bo’lumlari. Mashg‘ulotning maqsadi

Avtotransport kompleksi 
havoni ifloslovchi asosiy manba hisoblanadi va 
atmosfera ifloslanishining 70% ga yaqinini tashkil qiladi. Asosiy ifloslovchi birikmalari 
is gazi, azot oksidlari, uglevodorodlar, benz (a)piren, aldegidlar va kurgoshin 
hisoblanadi. Transport bevosita hayot muhitini ifloslaydi, insonlar organizmida 
qo’rgoshin va boshqa zaharli va kansyerogen birikmalarning to’planishiga sabab 
bo’ladi. O’zbekistonda atrof-muhit holatini o’rganish, baholash va bashorat qilish 
tizimi-monitoring 
amalga oshiriladi. Atmosfera havosining ifloslanishi monitoringi 
turgun postlar va kuchma labaratoriyalar yordamida o’tqaziladi. Ichki Ishlar Vazirligi 
avtotransportda ekologik nazorat xizmatini amalga oshiradi. Atrof- muhit 
ifloslanishining oldini olish uchun korxonalarni qurishdan oldin, loyiha bosqichida va 
korxonalarda yangi kurilmalar ishga tushirilganda ekologik ekspyertizadan o’tqaziladi. 
Davlat va jamoat ekologik ekspyertizasi o’tqazilishi mumkin. 
Ekologik ekspyertiza 
inson salomatligini saklash, ekologik xavfsizlikni 
ta’minlash maqsadlarida amalga oshiriladi. O’zbekistonda 2000 yili “Ekologik 
ekspyertiza to’g’risida” qonuni qabul qilingan. O’zbekistonda atmosfera havosini 
muhofaza 
qilish 
ustuvor 
masalalardan 
hisoblanadi. 
Sanoat 
korxonalarini 
ekologiyalashtirish muhim ahamiyat kasb etadi. Havo ifloslanishini kuzatish va 
nazorat qilish-monitoring tizimini takomillashtirish talab etiladi. O’zbekistonda 
“Atmosferani muhofaza qilish to’g’risida” maxsus Qonun (1996-yil, dekabr) qabul 
qilingan. Qonunga muvofiq, atmosferaga salbiy ta’siri uchun korxonalar, tashkilotlar 
va muassasalar uchun to’lovlar belgilangan va boshqa majburiyatlar yuklangan. 
Belgilangan me’yordan ortiq ifloslovchi birikmalarni chiqarish uchun ham tulovlar 
belgilangan. 
Atmosfera ifloslanishining suvga ta`siri. 
Atmosfera havosi tarkibidagi zararli chiqindilar (changlar, konserogen moddalar, 
metall birikmalari) ochiq suv havzalariga salbiy ta`sir ko’rsatadi. Tabiatda suvning 
tabiiy aylanishi (bug’-ekin-suv) doimiy bo’lib, daryo ko’llarni, yer osti suvlarini 
atmosfera havosini to’yintirib turadi. Shundan ko’rinib turibdiki, atmosfera tarkibi 
qancha chang va zaxarli gazlar bilan ifloslangan bo’lsa, ular ekinlar bilan yer 
o’zgarishlarga olib keladi.