Abdullayev Rahimberdining Arxitekturaviy loyixalashning ijtimoiy asoslari

O’zbekiston Respublikasi Oliy va O’rta mahsus ta’lim vazirligi


Al-Xorazmiy nomli Urganch Davlat Universiteti
Texnika fakulteti 211-Bino va inshootlar
arxitekturasi guruh tolibi
Abdullayev Rahimberdining
Arxitekturaviy loyixalashning ijtimoiy asoslari
fanidan:
Mustaqil ishi
Mavzu: Hayot faoliyati muhitini ijtimoiy baholash va uni shakllantirishda shaharsozlikning ahamiyati roli.


Bajardi : Abdullayev R.Q

Qabul qildi : Baydjanov I. S.

Urganch 2022 y.
Mavzu: Hayot faoliyati muhitini ijtimoiy baholash va uni shakllantirishda shaharsozlikning ahamiyati roli.


REJA:


1. Shaharsozlikning ekologik bilimlar tizimidagi o‘rni.


2. Hayot faoliyati muxitini ijtimoiy baxolash va uni shakllantirishda shaharsozlikning roli.


3. Shaharsozlikda ekologik yondoshuvlar.


4. Foydalangan Adabiyotlar.

1. Shaharsozlikning ekologik bilimlar tizimidagi o‘rni.
Shaharsozlikning yashash muxitini shakllantirishdagi aktiv ishtiroki uning kompleks ijtimoiy-iqtisodiy muammolarni yechishdagi rolini ko‘rib chiqishni talab etadi. Konkret loyihalar va shaharsozlik obʼektlarining amalga oshuvi integratsiyasida insonni o‘rab turgan muxitning natijaviy sifat va imkoniyatlari shakllanadi. Muxitning aloxida, real bog’lanmagan elmentlarini shakllantiruvchi ishlab chiqarishning boshqa soxalaridan farqli o‘laroq, arxitektura va shaxarsozlik muxitni insonning yaxlit atrofi sifatida: kvartira va korxonaning ishlab chiqarish muxitidan, shahar va aholi joylashuvi tumanigacha shakllantiradi. Bu barcha shaharsozlik faoliyatida ekologik yondoshuvlarning majburiyligini belgilaydi. Bu bir tomondan, xozirgi zamon urbanizatsiyasi olib kelgan jiddiy ekologik buzilishlar va ularni bartaraf etishi bilan bog’liq. Boshqa tomondan, shaharsozlikning keng hududiy miqyoslarda ekologik xolatni takomillashtirishdek konstruktiv imkoniyatlari bilan bog’liqdir.
Xozirgi vaqtda ekologiya tushunchasining insonga nisbatan aniqlashda anchagina xar xillikni ko‘rish mumkin. «Global ekologiya”, «ijtimoiy ekoliya”, «inson ekologiyasi”, «atrof muxitni qo‘riqlash” kabi terminlardan foydalaniladi. Bu tushunchalarning mazmuni xam turlichadir. Bir xil xolatlarda inson va tabiiy muxit munosabatlariga, asosiysi tabiatni qo‘riqlash masalalariga imtiyoz beriladi. Boshqalarida gap insonning muxit bilan, bu so‘zning keng maʼnosi tushunchasida o‘zaro munosabatlari, muxit tushunchasiga landshaftning xam tabiiy, xam antropogen komponentlari qo‘shilishi xaqida va inson xamda uning atrofi o‘zaro munosabatlarining nafaqat jismoniy va iqtisodiy, balki ijtimoiy, psixologik, maʼnaviy va kengrok - dunyokarash tomonlarini ko‘rib chiqish xaqida boradi.
Insonning yashash muxiti bilan munosabatlari muammomlarini keng tushunish «inson ekologiyasi” termini bilan belgilanishi mumkin. Bu xolda inson uning biopsixologik va ijtimoiy extiyojlari va qiziqishlarining butun yig’indisi bilan keng tushuniladi. Huddi shunday, “ muxit ” tushunchasi, inson hayot faoliyatining moddiy va maʼnaviy imkoniyatlarini o‘zida tutgan xolda, keng tushuniladi. Keyingi bayonlarda huddi shu termindan foydalaniladi.