Abbatisa – ayollar katolik monastirlarining boshqaruvchilari. Abbatlik

Alximiya (alkimyo) – arablar tomonidan VIII asrlarda kimyo faniga berilgan nom. Arab xalifaligi hududlaridagi olimlar tomonidan tajribaviy A. VIII-X asrlarda ancha keng rivojlantirilgan. Keyinroq arablarning Pireney yarim orolidagi hukmronligining mustahkamlanishi bilan A. Yevropagacha kirib borgan. Oʻrta asrlarda “faylasuflar toshi” yordamida oddiy (aslmas) metallarni (mis, qoʻrgʻoshin) qimmatbaho (asl) metallarga (oltin, kumush) aylantirish A.ning asosiy maqsadi hisoblangan. Shuningdek, alximiklarga insonlarni boqiy umr kechirishga yordam beradigan “hayot eliksiri”ni topishga ham uringanlar. Mazkur izlanishlar jarayonida qator mineral va oʻsimliklardan boʻyoq, shisha, emal (sir), qotishma, kislota, ishqorlar kabilarni olishning usullari kashf qilingan. Shu bilan birga ayrim labaratoriya usullari: ajratish, haydash, filtrlash kabilar ishlab chiqildi yoki takomillashtirildi. Yevropada Arnold de Vilanova, Albert Buyuk, Rodjer Bekon kabi mashhur alximiklar yetishib chiqqan.
Ambakt – xizmatkor, vassal ma’nolarini anglatib, qadimgi german va unga qoʻshni xalqlarda A.lar oʻz xohishiga koʻra kuchli zodagonlar xizmatiga oʻtganlarni.
Amulet (arab.hamala – osib yurish, taqish, lot. amoliri, scil. fascinum, afsunni qaytaruvchi) – moʻjizaviy kuchga ega boʻlgan va oʻz egasini odamlar hamda tabiat ustidan gʻayritabiiy ravishda hukmronlik oʻrnatishga qodir qiladigan predmet, tumor. Shuningdek, u insonlarni kasalliklar va falokatlardan, “yovuz ruh”lar va shu kabilardan himoya qiladi deb qaraladi. Turli xil tasvirlar, belgilar yoki yozuvlar bilan bezatilgan holatda uchraydi. A. birinchi marta Pliniy asarlarida zaharga qarshi vosita sifatida tilga olingan. Qadimgi misrliklar qoʻngʻiz tasviridagi A.lardan foydalangan. Koʻproq majusiy diniy e’tiqodlarda uchragan. Shu boisdan xristian dinida A. singari har qanday vositadan foydalanishga qattiq qoralangan. IV asrdagi Laodikiya soborida, 721-yilda papa Grigoriy II va Tur shahrida Buyuk Karl tomonidan A.lar muhokama qilinganligi ma’lum. A. turli shakllarda hozirgi vaqtgacha turli diniy e’tiqodlarda saqlanib kelmoqda. M: arablarda va yahudiylarda kaft koʻrinishidagi “xamsa” (besh) deb ataluvchi A. mavjud. Turkiya, Turkmaniston, Ozarbayjon, Suriya, Livan, Afgʻoniston, Eron, Iroq kabi hududlarda A.larning koʻz shaklidagi koʻrinishidan (uni “Fotima koʻzlari”) deb atashadi. Hozirgi vaqtda ushbu shakldagi tumorlarni Oʻzbekistonda ham uchratish mumkin. Oʻzbekistonda shunga oʻxshash “koʻzmunchoq”lar mashhur. Ba’zi tumorlar bezak buyumi ham sanaladi.