Abbatisa – ayollar katolik monastirlarining boshqaruvchilari. Abbatlik

MUNDARIJA:

~ A ~ 2
~ B ~ 14
~ D ~ 26
~ E ~ 32
~ F ~ 35
~ G ~ 42
~ H ~ 51
~ I ~ 51
~ J ~ 57
~ K ~ 58
~ L ~ 76
~ M ~ 82
~ N ~ 93
~ O ~ 97
~ P ~ 102
~ Q ~ 113
~ R ~ 115
~ S ~ 123
~ T ~ 135
~ U ~ 143
~ V ~ 145
~ X ~ 152
~ Y ~ 153
~ Z ~ 156
~ Oʻ ~ 158
~ Gʻ ~ 159
~ Sh ~ 159
~ Ch ~ 161

~ A ~

Abbat (lot.abbas, abbatic, qadimiy yahud. abba – ota) – V asrdan boshlab xristian dinidagi erkaklar monastirining boshligʻi. Atama sifatida rohiblikning ilk davrlarida – zohidlik qilib yurilgan vaqtlarda paydo boʻlgan. Oʻsha paytlarda yosh qalandarlar odatda obroʻli murabbiylari atrofiga jamlangan. Ushbu murabbiyni “ota” deb atashgan. A.lar avval boshda rohiblar tomonidan saylangan va yepiskop tomonidan tasdiqlangan. Cherkov iyerarxiyasida yepiskopdan keyingi pogʻonada turgan. Koʻpchilik A.lar yepiskop ta’siridan qutilish huquqini papalardan olishgan va natijada ular toʻgʻridan-toʻgʻri Rim papasiga boʻysunadigan boʻldi. VIII-IX va keyingi asrlarda A. unvoni dunyoviy hukmdorlar buyrugʻiga binoan alohida xizmatlari uchun dunyoviy kishilarga berilgan holatlari ham ma’lum.
Abbatisa – ayollar katolik monastirlarining boshqaruvchilari.
Abbatlik – abbat yoki abbatista tomonidan boshqariladigan katolik monastirlari. A.lar boy va yirik boʻlgan (Sen-Deni, Klyni, Sen-Gallen, Sent-Olbans va boshqalar); ular yepiskoplarga, ba’zan bevosita Rim papasining oʻziga boʻysungan. A. kattagina yer mulklari sohiblari boʻlib, feodal senoriya hisoblangan. Siyosiy va iqtisodiy ta’sir ahamiyatiga ega boʻlgan.
Absolyutizm (lot.cheklanmagan, mustaqil, mutloq) – monarx qoʻlida cheklanmagan oliy hokimiyat toʻplangan davlar tuzumi va boshqaruv shakli. A. oʻrta asrlarning soʻnggi davriga kelganda XV asr oxiridan shakllangan va yangi zamon davriga kelganda oʻz choqqisiga koʻtarilgan. Asosiy belgilari: 1) barcha hokimiyatning monarx qoʻlida toʻplanganligi, toifaviy vakillik muassasalarining faoliyati toʻxtatilganligi yoki cheklanganligi; 2) byurokratik boshqaruvning kuchayganligi; 3) doimiy armiyaning mavjudligi. Monarx endi vassallariga emas, oʻz armiyasiga tayangan; 4) senorlarning sud va ma’muriy hokimiyati cheklanganligi.