3. Kichik biznes va tadbirkorlik faoliyatini rivojlantirishning maqsadi va vazifalari
Bozor iqtisodiyoti sharoitida qishloq xo’jaligida iqtisodiy islohotlarni amalga oshirishda tadbirkorlik faoliyatini rivojlantirish muhim ahamiyatga egadir. Kichik biznes va tadbirkorlik faoliyatini rivojlantirishning asosiy maqsadi kam materil va pul mablag’lari sarflab tadbitkorlikdan yuqori samara olishga qaratilgan faoliyatdir.Tadbirkorning faoliyati turlicha bulib korxonaning yo’nalishiga qarab belgilanadi. Masalan fermer xo’jaligi faoliyatiga qishloq xo’jalik mahsulotlarini ishlab chiqarish, sotish va hokoza. Tadbirkorlik faoliyatini rivojlantirishning asosiy vazifasi tadbirkorlikni rivojlantirishning o’ziga xos xususiyatlarini, davlat tamonidan qo’llab-quvvatlash masalalarini,tadbirkorlik faoliyatini tashkil etish, moliyaviy qo’llab quvvatlash, keditlash, soliq imtiyozlaridan foydalanish, sohaga oid qonun va farmonlarni tadbirkorlik faoliyatida keng foydalanishdir.
O’zbekiston Respublikasining qishloq xo’jaligida tadbirkorlik faoliyatini tartibga solish muhim o’rin tutadi. Shu sababli, qishloq xo’jalik tadbirkorligining ikki xil ko’rinishini, birinchidan, oddiy shakldagi, yakka tartibdagi tadbirkorlik - dehqon xo’jaligini yuridik shaxs tuzmasdan amalga oshirish; ikkinchidan, murakkab shakldagi yuridik shaxs tuzgan holda, dehqon xo’jaligini, fermer xo’jaligini, qishloq xo’jaligi kooperativi (shirkat xo’jaligi), ijara korxonasi, aksiyadorlik jamiyatlari, chet el investisiyasi ishtirokidagi qishloq xo’jalik korxonalari, kichik korxonalar, unitar korxonalar tashkil qilib xo’jalik faoliyatini yuritishni nazarda tutadi.
Fuqaro yakka tadbirkor sifatida davlat ro’yxatidan o’tkazilgan paytdan boshlab tadbirkorlik faoliyati bilan shug’ullanishga haqlidir.
Qishloq xo’jaligida yakka tartibda tadbirkorlik-mulkiy munosabatlarda foyda olish maqsadida har bir shaxs o’z nomidan tavakkalchilik asosida faoliyat yuritishidan iboratdir. Tadbirkor kreditorlari oldida o’z qarzlari bo’yicha nafaqat tadbirkorlikni amalga oshirish bilan bog’liq mol- mulk hisobidan, shuningdek o’ziga tegishli boshqa mol-mulklari bilan ham javob beradi.
Qishloq xo’jaligida tadbirkorlik faoliyati bilan 18 yoshga to’lgan fuqarolar shug’ullanishlari mumkin. Utmishda yuridik shaxsni tashkil etmasdan turib tadbirkorlik faoliyatini amalga oshiradigan fuqaro yollanma mehnatni jalb qilish huquqiga ega emas edi. Hozirgi paytda yollanma mehnatni jalb qilishga ruxsat beriladi.
Qishloq xo’jaligida tadbirkorlik faoliyatini samarali yuritishning asosiy vazifasi korxonaning faoliyatini erkin rejalashtirish, boshqarish va rivojlantirishdan iborat.
Qishloq xo’jalik tijoratchi korxonalarining tadbirkorlik faoliyati muayyan prinsiplar va shartlarga asosan amalga oshiriladi. Shular jumlasiga quyidagilar kiradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |