Ўзбекистон республикаси ва ўрта махсус таълим вазирлиги техника олий ўқув юртлари талабалари учун дарслик сифатида тавсия этилади

Насос станцияси.

Корхонанинг насос стансияси ўсимлик мойлари ва ёғларни ҳайдашга молжалланган. У қувурлар ёрдамида барча технологик иншоотлар: қабул қилиш баклари, тўкиш-қуйиш қурилмалари, мой ва ёғларни сақлаш учун мой баклари билан бирлаштирилади.
Насос станцияси хонасининг поллари керамиклар билан қопланган, деворлар эса глазурланган плиткалар ёки бошқа сув ва мойга чидамли материал билан қопланган болиши керак. Қувурларнинг пол ва каналлари мой йиғувчи томонга қараб унча кескин бўлмаган қияликда (1:100) бўлиши лозим.
Насос станциясининг асбоб-ускунаси қувур ва двигател, назорат ўлчов аппаратураси, вентилатсия қурилмалари, ёритиш асбоблари ва иситиш тизими насосларидан иборат. Мой насоси хонасида темир йўл систерналари ва мой бакларидаги мой ва ёғларни иссиқ ювиш усули билан иситиш учун ишлатиладиган иссиқлик алмашувчи қовурғалар (рубашка) ўрнатилади.
Ўсимлик мойи ва ёғларни ҳайдаш учун марказдан қочирма, поршенли, роторҳ насослар ишлатилади. Насос станцияларида қувурлар ва арматуралар кўздан кечириш ва хизмат кўрсатиш учун қулай жойлаштирилган бўлиши лозим. Қувурлар одатда каналларга ётқизилиб, тунукадан ишланган ечиладиган қопқоқ билан ёпиб қўйилади.
Насос станцияси хоналарида, одатда, сунъий ирмоқли тортиб оладиган, йилнинг совуқ вақтида ҳавони иситувчи вентилатсия ўрнатилади.
Авария ҳолатларида мой ва ёғларни тўкиш-қуйиш оператсиялари ва ҳайдаш ишларини амалга ошириш учун насос стансиялари камида иккита қўл насоси ва бензин двигателида ҳаракатланувчи насосга эга болиши керак.
Насос станциялари қувурларининг технологик чизмалари қуйидагиларни таъминлашаши лозим:

• 
  ўсимлик мойлари ва ёғларни ҳайдаш оператсияларини белгиланган йўналиш ва унумдорлик билан ўтказиш;
  
• 
  бир вақтда насосларнинг керагича ишлатилиши ва уларнинг ўзаро алмаштирилиши;
  
• 
  насос станцияси ишини тўхтатмасдан исталган насосни ўчириш имконияти (авария ҳолати ёки таъмирлаш ишларида) задвижкаларни қулай ва тез бошқариш;
  
• 
  ўсимлик мойлари ва ёғламинг тури ва навига қараб, қувур ва насосларни мослаш.
  

Насос стансиясининг янада тез ва бир меъёрда ишлаши учун насослар:

• 
  ранги оч мойларни тўкиш ва қуйиш;
  
• 
  ранги тўқ мойларни тўкиш ва қуйиш;
  
• 
  озиқавий ва техник саломасларни тўкиш ва қуйиш;
  
• 
  денгиз ҳайвонлари ва балиқ мойлари учун алоҳида насос стансиясини қуриш имконияти бўлмаса, уларни тўкиш ва қуйиш гуруҳларига бирлаштирилиши лозим.